Dodi Protero
Roedd Dodi Protero (13 Mawrth 1931 - 22 Ebrill 2007) yn soprano operatig o Ganada a gafodd yrfa ryngwladol doreithiog rhwng 1955 a 1980. Yn gantores â chryn dipyn o gynildeb technegol, fe ragorodd yn y maes soprano goloratwra a soubrette. Yn ddiweddarach cafodd ail yrfa lwyddiannus fel athrawes lais.[1]
| Dodi Protero | |
|---|---|
| Ganwyd | 13 Mawrth 1931  |
| Bu farw | 22 Ebrill 2007 |
| Dinasyddiaeth |  Canada |
| Galwedigaeth | canwr opera, athro cerdd |
| Cyflogwr |
|
| Math o lais | soprano |
| Priod | Alan Crofoot |
Bywgraffiad golygu
Ganwyd Dorothy Ann MacGregor (mabwysiadodd yr enw McIlraith yn ddiweddarach) yn Toronto, Ontario, astudiodd Protero ganu gyda James Rossellino yn ei dinas enedigol o 1949 hyd 1959. Roedd ei phrofiadau perfformio proffesiynol cyntaf gyda'i Gwmni Opera ef yn ystod y 1950au cynnar fel Annina mewn perfformiadau o La traviata gan Giuseppe Verdi. Roedd hi hefyd yn ddisgybl i Toti dal Monte yn Fenis (1955–1957), Ferdinand Grossmann yn Fienna (1957), Lorenz Fehenberger ym Munich (1963), ac yn Ninas Efrog Newydd gyda Rosa Bok (1967–1970) ac Oren Brown ( 1975–1976). Gwnaeth ei ymddangosiad cyntaf yn opera Ewropeaidd ym 1955 fel Papagena yn Y Ffliwt Hud gan Wolfgang Amadeus Mozart yn y Teatro di San Carlo. Yr un flwyddyn enillodd Gystadleuaeth Canu Ryngwladol Siena ac ym 1957 enillodd y gystadleuaeth canu yn y Salzburg Mozarteum.
Ar ddiwedd y 1950au, ymddangosodd Protero yn Opera Bielefeld, yr Oper der Stadt Köln, a'r Wuppertal Opera. Canodd am y tro cyntaf yng Ngŵyl Salzburg ym 1959 fel Clarice yn Il mondo della luna gan Joseph Haydn. Perfformiodd hefyd mewn cyngherddau o weithiau gan Mozart yn Salzburg ym 1959 a 1960. Canodd rôl Papagena yng Ngŵyl Glyndebourne ym 1960.[2] Yn yr un flwyddyn gwnaeth ei hymddangosiad cyntaf gyda Chwmni Opera Canada yn rôl Ciboletta yn Eine Nacht in Venedig gan Johann Strauss II. Dychwelodd i Gwmni Opera Canada sawl gwaith yn ystod ei gyrfa, gan bortreadu rolau megis Gretel yn Hänsel und Gretel (1962, 1963) gan Engelbert Humperdinck, Musetta yn La bohème (1965) gan Giacomo Puccini, Parasha yn Mavra (1965) gan Igor Stravinsky, Oona yn première y byd o The Luck of Ginger Coffey (1967) gan Raymond Pannell, Rosina ym Marbwr Sevilla (1970), a Marzelline yn Fidelio (1970) gan Ludwig van Beethoven.
Perfformiodd Protero mewn sawl cynhyrchiad gydag Opera Cenedlaethol Lloegr yn ystod y 1960au. Ym 1963 aeth ar daith o amgylch Ewrop gyda Cherddorfa Mozarteum o Salzburg. Portreadodd rôl Mrs. Bedwin yn adfywiad Broadway 1965 o Oliver gan Lionel Bart.[3] Mae ymddangosiadau gwestai eraill yn cynnwys perfformiadau gydag Opera Calgary, Opera New Orleans, Opera Pittsburgh, Gŵyl Opera Grand San Antonio, Gŵyl Stratford, Teatro dell'Opera di Roma, Teatro Massimo, Vancouver Opera, a nifer o ymrwymiadau yn y Teatro di San Carlo.
Ar ôl ymddeol o'r llwyfan ym 1980, cysegrodd Protero ei hamser i ddysgu canu. Bu’n dysgu yng nghyfadrannau llais Ysgol Celfyddydau Cain Banff (1975–1982), Prifysgol Illinois (1976–1987), Opera Music Theatre International yn New Jersey (1989–93), Academi’r Celfyddydau Lleisiol yn Philadelphia ( 1992–1995) ac Ysgol Juilliard (1991-2007).[4] Mae sawl un o'i myfyrwyr wedi mynd ymlaen i yrfaoedd canu llwyddiannus, gan gynnwys Mario Frangoulis.[5] Roedd hi'n briod am nifer o flynyddoedd â'r tenor Alan Crofoot a gwasanaethodd ar Fwrdd Gweithredol Opera New Jersey. Bu farw yn Ninas Efrog Newydd yn 76 oed.
Cyfeiriadau golygu
- ↑ "Dodi Protero | The Canadian Encyclopedia". www.thecanadianencyclopedia.ca. Cyrchwyd 2021-04-23.
- ↑ "Dodi Protero". Glyndebourne (yn Saesneg). Cyrchwyd 2021-04-23.
- ↑ "Dodi Protero – Broadway Cast & Staff | IBDB". www.ibdb.com. Cyrchwyd 2021-04-23.
- ↑ "Dodi Protero 1931-2007". The Juilliard School (yn Saesneg). 2007-09-05. Cyrchwyd 2021-04-23.
- ↑ "Biography - Mario Frangoulis - Official Page". www.mariofrangoulis.com. Cyrchwyd 2021-04-23.