Fforchlys bachog

rhywogaeth o fyd planhigion: un o lysiau’r afu
Fforchlys bachog
Metzgeria leptoneura
Statws cadwraeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Rhaniad: Marchantiophyta
Dosbarth: Jungermanniopsida
Urdd: Metzgeriales
Teulu: Metzgeriaceae
Genws: Metzgeria
Rhywogaeth: M. leptoneura
Enw deuenwol
Metzgeria leptoneura

Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Fforchlys bachog (enw gwyddonol: Metzgeria leptoneura; enw Saesneg: hooked veilwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Metzgeriales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.

Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Nghymru ac yma ac acw drwy wledydd Prydain ac Iwerddon.[1] Dyma'r math prinaf o fewn y grwp Metzgeria (ar ynysoedd Prydain). Mae'r clytwaith o thalli yn sticio allan yn berpendicwlar o'r creigiau y maent yn tyfu arnynt. Gall y thali (ll. thalws) dyfu hyd at 3 mm o led, a sawl centimetr o hyd.

Llysiau'r afu

golygu

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[2] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.

  Safonwyd yr enw Fforchlys bachog gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.

Cyfeiriadau

golygu
  1. species.nbnatlas.org; adalwyd 25 Hydref 2019.
  2. Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.