Glyn Ebwy (etholaeth seneddol)
Roedd Glyn Ebwy yn etholaeth Seneddol a oedd yn ethol un aelod i Dŷ'r Cyffredin y Deyrnas Unedig. Cafodd ei greu ar gyfer etholiad cyffredinol 1918 a'i ddiddymu ar gyfer etholiad cyffredinol 1983; aeth y rhan fwyaf o etholaeth Glyn Ebwy i etholaeth newydd Blaenau Gwent
Cynrychiolwyd yr etholaeth yn ei dro gan Aneurin Bevan tad y Gwasanaeth Iechyd Genedlaethol a Michael Foot arweinydd y Blaid Lafur yn y 1980au.
Etholiadau yn y 1970au
golygu| Etholiad cyffredinol 1979: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Michael Foot | 20,028 | 69.2 | ||
| Ceidwadwyr | G Inkin | 3,937 | 13.6 | ||
| Rhyddfrydol | A T Pope | 3,082 | 10.7 | ||
| Plaid Cymru | G ap Robert | 1,884 | 6.5 | ||
| Mwyafrif | 16,091 | 55.6 | |||
| Y nifer a bleidleisiodd | 79.9 | ||||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
| Etholiad cyffredinol Hydref 1974: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Michael Foot | 21,226 | 74.1 | ||
| Rhyddfrydol | A Donaldson | 3,167 | 11.1 | ||
| Ceidwadwyr | J Evans | 2,153 | 7.5 | ||
| Plaid Cymru | G ap Robert | 2,101 | 7.3 | ||
| Mwyafrif | 18,059 | 63 | |||
| Y nifer a bleidleisiodd | 28,647 | 76.1 | |||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
| Etholiad cyffredinol Chwefror 1974: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Michael Foot | 20,660 | 69.5 | ||
| Rhyddfrydol | A Donaldson | 4,996 | 16.8 | ||
| Ceidwadwyr | J P Evans | 2,303 | 7.7 | ||
| Plaid Cymru | J D Rogers | 1,767 | 5.9 | ||
| Mwyafrif | 15,664 | 52.7 | |||
| Y nifer a bleidleisiodd | 79.5 | ||||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
| Etholiad cyffredinol 1970: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Michael Foot | 21,817 | 72.4 | ||
| Rhyddfrydol | A Donaldson | 4,371 | 14.5 | ||
| Ceidwadwyr | E S Jenkins | 2,146 | 7.1 | ||
| Plaid Cymru | D Baskerville | 1,805 | 6.0 | ||
| Mwyafrif | 17,446 | 57.9 | |||
| Y nifer a bleidleisiodd | 78.4 | ||||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
Etholiadau yn y 1960au
golygu| Etholiad cyffredinol 1966: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Michael Foot | 24,936 | 85.14 | ||
| Ceidwadwyr | J R Lovill | 4,352 | 14.86 | ||
| Mwyafrif | 20,584 | 70.28 | |||
| Y nifer a bleidleisiodd | 79.26 | ||||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
| Etholiad cyffredinol 1964: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Michael Foot | 25,220 | 83.60 | ||
| Ceidwadwyr | Syr Brandon Meredith Rhys Williams | 4,949 | 16.40 | ||
| Mwyafrif | 20,271 | 67.19 | |||
| Y nifer a bleidleisiodd | 79.53 | ||||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
Bu farw Aneurin Bevan ar 6 Gorffennaf 1960 a chynhaliwyd isetholiad i ddewis olynydd iddo ar 17 Tachwedd 1960.
| Isetholiad Glyn Ebwy 1960 | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Michael Foot | 20,528 | 68.8 | ||
| Ceidwadwyr | Syr Brandon Meredith Rhys Williams | 3,799 | 16.40 | ||
| Rhyddfrydol | Patrick Herbert Lort-Phillips | 3,449 | 11.5 | ||
| Plaid Cymru | Emrys Pugh Roberts | 2,091 | 7.0 | ||
| Mwyafrif | 16,729 | 56.0 | |||
| Y nifer a bleidleisiodd | 29,867 | 76.1 | |||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
Etholiadau yn y 1950au
golygu
| Etholiad cyffredinol 1959: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Aneurin Bevan | 27,326 | 81.01 | ||
| Ceidwadwyr | Arthur Gwynne Davies | 6,404 | 18.99 | ||
| Mwyafrif | 20,922 | 62.03 | |||
| Y nifer a bleidleisiodd | 85.83 | ||||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
| Etholiad cyffredinol 1955: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Aneurin Bevan | 26,058 | 79.3 | ||
| Ceidwadwyr | J S R Scott-Hopkins | 6,412 | 17.6 | ||
| Mwyafrif | 23,692 | ||||
| Y nifer a bleidleisiodd | 81.6 | ||||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
| Etholiad cyffredinol 1951: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Aneurin Bevan | 28,283 | 80.7 | ||
| Ceidwadwyr | J E Bowen | 6,754 | 19.3 | ||
| Mwyafrif | 21,529 | ||||
| Y nifer a bleidleisiodd | 87.0 | ||||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
| Etholiad cyffredinol 1950: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Aneurin Bevan | 28,245 | 80.7 | ||
| Ceidwadwyr | G B Finlay | 6,745 | 19.3 | ||
| Mwyafrif | 21,500 | ||||
| Y nifer a bleidleisiodd | 86.7 | ||||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
Etholiad 1945
golygu| Etholiad cyffredinol 1945: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Aneurin Bevan | 27,209 | 80.1 | ||
| Ceidwadwyr | S C Parker | 6,758 | 19.9 | ||
| Mwyafrif | 20,451 | ||||
| Y nifer a bleidleisiodd | 82.6 | ||||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
Etholiadau yn y 1930au
golygu| Etholiad cyffredinol 1935: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Aneurin Bevan | 25,007 | 77.8 | ||
| Ceidwadwyr | Miss F E Scarborough | 7,145 | 22.2 | ||
| Mwyafrif | 17,862 | ||||
| Y nifer a bleidleisiodd | 82.6 | ||||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
| Etholiad cyffredinol 1931: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Aneurin Bevan | Diwrthwynebiad | |||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
Etholiadau yn y 1920au
golygu| Etholiad cyffredinol 1929: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Aneurin Bevan | 20,088 | 60.3 | ||
| Rhyddfrydol | W Griffiths | 8,924 | 26.8 | ||
| Ceidwadwyr | M Grace | 4,287 | 12.9 | ||
| Mwyafrif | 11,164 | ||||
| Y nifer a bleidleisiodd | 85.9 | ||||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
| Etholiad cyffredinol 1924: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Evan Davies | Diwrthwynebiad | |||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
| Etholiad cyffredinol 1923: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Evan Davies | 16,492 | 65.6 | ||
| Rhyddfrydol | C G Davies | 8,639 | 34.4 | ||
| Mwyafrif | 7,853 | ||||
| Y nifer a bleidleisiodd | 75.8 | ||||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
| Etholiad cyffredinol 1922: Etholaeth Glyn Ebwy | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Plaid | Ymgeisydd | Pleidleisiau | % | ±% | |
| Llafur | Evan Davies | 16,947 | 65.4 | ||
| Ceidwadwyr | M Morgan | 8,951 | 34.6 | ||
| Mwyafrif | 7,996 | ||||
| Y nifer a bleidleisiodd | 78.2 | ||||
| Llafur yn cadw | Gogwydd | ||||
Thomas Richards, Llafur oedd AS gyntaf Glyn Ebwy, fe etholwyd ef yn ddiwrthwynebiad ym 1918. Fe ymddiswyddodd o'r Senedd ym 1920 ac fe'i olynwyd yn ddiwrthwynebiad gan Evan Davies ar ran y Blaid Lafur mewn isetholiad a gynhaliwyd ar 26 Gorffennaf 1920.