Gwatwarwr y paith

Aderyn a rhywogaeth o adar yw Gwatwarwr y paith (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: gwatwarwyr y paith) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Mimus patagonicus; yr enw Saesneg arno yw Patagonian mockingbird. Mae'n perthyn i deulu'r Gwatwarwyr (Lladin: Mimidae) sydd yn urdd y Passeriformes.

Gwatwarwr y paith

Enghraifft o'r canlynol	tacson
Màs	58
Safle tacson	rhywogaeth
Rhiant dacson	Mimus
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn M. patagonicus, sef enw'r rhywogaeth. Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn Ne America.

Disgrifiad

Mae'r gwatwarwr y paith yn 22 i 25 cm (8.7 i 9.8 modfedd) o hyd. Mae gwrywod yn pwyso 44.4 i 61.8 g (1.57 i 2.18 oz) a benywod 43.8 i 65.4 g (1.54 i 2.31 oz). Mae gan oedolion goron frown, ael (superciliwm) gwyn, a llinell ddu trwy'r llygad. Mae eu rhannau uchaf yn lwyd-frown golau sy'n welwach ar y crwmp. Mae'r adenydd yn ddu ac yn dangos dau far gwelw tenau pan ymhlŷg. Mae eu cynffon yn ddu ac eithrio ymyl gwyn y plu allanol gyda blaenau gwyn ar y lleill. Maent yn llwyd-felyn islaw sy'n welwach ar y gwddf a'r bol. Mae'r rhai ifanc yn eu hanfod yn debyg ond gyda smotiau duon ar y fron.

Enwau

Ei enw yn Sbaeneg yw calandria, yn Saesneg Patagonian mocking bird. Mae'n debyg bod nifer o enwau brodorol y Cenhedloedd Cyntaf hefyd.

Dosbarthiad a chynefin

Mae'r gwatwarwr Paith yn byw trwy gydol y flwyddyn yng ngogledd-orllewin a chanolbarth yr Ariannin. Mae'n bridio yn ne'r Ariannin a de Chile cyn belled â Chulfor Magellan. Ar ôl y tymor bridio mae’n mudo i'r gogledd i ganol a thua gogledd-ddwyrain yr Ariannin. Mae'n ymwelydd achlysurol â Tierra del Fuego ac mae wedi'i recordio yn Ynysoedd y Falkland.

Yn gyffredinol, mae gwatwarwr hwn yn byw mewn corstiroedd a llwyni agored gan gynnwys paith Patagonia. Yn ne-ddwyrain yr Ariannin mae hefyd i'w gael mewn coetir eithaf agored. Gall fyw o lefel y môr i 1,800 m (5,900 tr).

Ymddygiad

Bwydo

Mae'r gwatwarwr Paith yn bwydo ar lawr gwlad yn bennaf. Yn y tymor bridio ei brif ddeiet yw pryfed ac mae'n ychwanegu ffrwythau ac aeron yn y tymor nad yw'n fridio.

Bridio

Mae'r gwatwarwr Paith yn bridio ym mis Ionawr yng ngogledd yr Ariannin a rhwng Hydref a Rhagfyr yn Chile. Mae'n unweddog (gwryw yn paru ag un cymar yn unig) ac mae'n ymddangos ei fod yn diriogaethol. Mae grwpiau teulu yn aros gyda'i gilydd yn y tymor di-fridio. Mae ei nyth yn gwpan agored wedi'i wneud o frigau ac wedi'i leinio â deunyddiau meddalach ac wedi'i osod yn isel mewn llysdyfiant. Mae maint y nythaid yn amrywio o dri i chwech.

Llais

Mae gwatwarwyr y Paith yn canu[1] yn barhaus am gyfnodau hir, o glwyd agored neu o'r tu mewn i lysdyfiant; Ei gân yw "cyfres ryfelgar o nodiadau ac ymadroddion amrywiol". Mae'n dynwared rhywogaethau eraill.

Statws

Mae'r IUCN wedi asesu bod y gwatwarwr Paith yn ‘destun pryder Lleiaf’. Mae'n weddol gyffredin ac eithrio yn Chile ac nid oes unrhyw fygythiadau hysbys i'w phoblogaeth.

Gwatwarwr y paith Mimus patagonicus
Statws cadwraeth
Pryder lleiaf  (IUCN 3.1)
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Chordata
Dosbarth:	Aves
Urdd:	Passeriformes
Teulu:	Mimidae
Genws:	Mimus[*]
Rhywogaeth:	Mimus patagonicus
Enw deuenwol
Mimus patagonicus
Dosbarthiad y rhywogaeth

Teulu

Mae'r gwatwarwr y paith yn perthyn i deulu'r Gwatwarwyr (Lladin: Mimidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

Rhestr Wicidata:

Diweddarwch y rhestr nawr | WQS | Chwiliwch am ddelweddau

rhywogaeth	enw tacson	delwedd
Cathaderyn du	Melanoptila glabrirostris
Cathaderyn llwyd	Dumetella carolinensis
Crynwr brown	Cinclocerthia ruficauda
Gwatwarwr cefnwinau	Mimus dorsalis
Gwatwarwr glas	Melanotis caerulescens
Gwatwarwr y Gogledd	Mimus polyglottos
Gwatwarwr y paith	Mimus patagonicus
Tresglen Cozumel	Toxostoma guttatum
Tresglen Sorocco	Mimus graysoni
Tresglen grymbig	Toxostoma curvirostre
Tresglen gynffonhir	Toxostoma rufum
Tresglen hirbig	Toxostoma longirostre
Tresglen saets	Oreoscoptes montanus

Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

• Rhestr Goch yr IUCN