Helmlys bychan

rhywogaeth o fyd planhigion: un o lysiau’r afu
Helmlys bychan
Frullania microphylla
Statws cadwraeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Rhaniad: Marchantiophyta
Dosbarth: Jungermanniopsida
Urdd: Porellales
Teulu: Frullaniaceae
Genws: Frullania
Rhywogaeth: F. microphylla
Enw deuenwol
Frullania microphylla

Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Helmlys bychan (enw gwyddonol: Frullania microphylla; enw Saesneg: lesser scalewort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Porellales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida. Mae'n eitha tebyg i Helmlys mannog.

Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod ar arfordir gorllewinol gwledydd Prydain, gan gynnwys Cymru. Fe'i ceir weithiau ar yr ucheldir, yn enwedig yn ne-orllewin iwerddon.

Disgrifiad

golygu

Llysieuyn deiliog aromatig iawn, sydd fel arfer bron yn ddu, gyda'r coesynnau'n 0.5-1.2 mm o led. Mae'r dail yn cynnwys llabedau crwn hyd at 0.5 mm o led a 0.7 mm o hyd, gyda lobiwlau bach, siâp poced.

Llysiau'r afu

golygu

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[1] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.

  Safonwyd yr enw Helmlys bychan gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.

Cyfeiriadau

golygu
  1. Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.