Hiclys pennau cochion

rhywogaeth o fyd planhigion: un o lysiau’r afu
Hiclys pennau cochion
Lophozia excisa

Statws cadwraeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Rhaniad: Marchantiophyta
Dosbarth: Jungermanniopsida
Urdd: Jungermanniales
Teulu: Scapaniaceae
Genws: Lophozia
Rhywogaeth: L. excisa
Enw deuenwol
Lophozia excisa

Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Hiclys pennau cochion (enw gwyddonol: Lophozia excisa; enw Saesneg: capitate notchwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Jungermanniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.

Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Nghymru a thrwy gwledydd eraill Prydain ac Iwerddon.

Dyma Loffosia bach iawn, gydag egin 0.5–2.5 mm o led; mae ganddi gemmae coch llachar sy'n cyferbynnu â dail a choesyn gwyrdd. Mae'r dail tua 1 mm o hyd.

Cynefin

golygu

Mae'n byw mewn pridd noeth, llaith, yn enwedig mewn ardaloedd lle ceir llifogydd achlysurol. Mae cynefinoedd nodweddiadol yn cynnwys pantiau mewn rhostiroedd, chwareli, twyni asidig a thomenni rwbel.

Llysiau'r afu

golygu

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[1] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.

  Safonwyd yr enw Hiclys pennau cochion gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.

Cyfeiriadau

golygu
  1. Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.