Rowland Williams (Hwfa Môn)

Rowland Williams
Rowland Williams
Ffugenw	Hwfa Môn
Ganwyd	Mawrth 1823 ; Trefdraeth
Bu farw	10 Tachwedd 1905 ; Y Rhyl
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	bardd

Bardd oedd Rowland Williams (Hwfa Môn) (Mawrth 1823 – 10 Tachwedd 1905) ac un o ffigyrau cyhoeddus mwyaf adnabyddus ei ddydd. Bu'n Archdderwydd Eisteddfod Genedlaethol Cymru o 1895 hyd ei farw.

Bywgraffiad

Ganed Hwfa Môn yn Nhrefdraeth, Ynys Môn, ond cafodd ei fagu yn Rhostrehwfa ar yr ynys ; cymerodd ei enw barddol o enw'r pentref bychan hwnnw. Gweithiodd am gyfnod fel gweinidog gyda'r Annibynwyr mewn rhannau eraill o ogledd Cymru a hefyd yn Llundain. Yn 1881 dychwelodd i Fôn i fod yn weinidog yn Llannerch-y-medd.

Yn 1862 enillodd y Gadair yn yr Eisteddfod Genedlaethol, ac yn 1867 enillodd y Goron (dyma flwyddyn gyntaf cystadleuaeth y Goron).

Yn 1905 cafodd ei bortreadu yn ei wisg Orseddol gan yr arlunydd Christopher Williams.

Llyfryddiaeth

Cyhoeddodd ddwy gyfrol o farddoniaeth,

Gwaith Barddonol Hwfa Môn; Argraffwyd gan Jane ac E Jones, Llanerchymedd (1883, 1903)

Cyhoeddwyd cofiant iddo ym 1907

Cofiant Hwfa Môn gan William John Parry, Gwasg Griffiths & Co. Manceinion

Oriel

Hwfa Môn yn ei wisg archdderwydd, gan Christopher Williams
Hwfa Môn ar adeg cyhoeddi Eisteddfod Genedlaethol Cymru Bangor 1890
Hwfa Môn yn wisg yr Archdderwydd
Hwfa Môn yn 28 oed
Hwfa Môn yn 1900
yn 1900 eto
Pen y Graig Trefdraeth, lle geni Hwfa Môn
Canol Rhos Trehwfa, lle magwyd Hwfa Môn

Eginyn erthygl sydd uchod am lenor neu awdur o Gymru. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.