Hwyatbig
Statws cadwraeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Animalia
Ffylwm: Chordata
Dosbarth: Mammalia
Urdd: Monotremata
Teulu: Ornithorhynchidae
Genws: Ornithorhynchus
Blumenbach, 1800
Rhywogaeth: O. anatinus
Enw deuenwol
Ornithorhynchus anatinus
(Shaw, 1799)
Cynefin yr hwyatbig (mewn graddliw)

Mamal cyfandroed lled-ddyfrol gyda chynffon lydan fflat a thrwyn cnodiog yn debyg i big hwyaden yw'r hwyatbig. Mae'n frodorol i ddwyrain Awstralia ac ynys Tasmania. Un o'r pum rhywogaeth gyfoes o'r monotremiaid yw'r hwyatbig, ynghyd â'r pedair rhywogaeth o echidna, sef yr unig mamaliaid sy'n dodwy wyau yn hytrach na rhoi genedigaeth i epil byw.

Bathwyd y term hwytbig yn 1866 dan ddylanwad y gair Saesneg duck-billed (platypus). Defnyddiwyd enwau Cymraeg eraill ar y pryd hefyd, gan gynnwys adarbig ac aderyndrwyn. Gwelir y gair platypws hefyd yn Gymraeg, a ddaw yn y pen draw o'r Hen Roeg πλατύπους, sydd â'r ystyr "troed wastad".[1]

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Geiriadur Prifysgol Cymru".
  Eginyn erthygl sydd uchod am Awstralia. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.
  Eginyn erthygl sydd uchod am famal. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.