Iago ab Idwal ap Meurig

Roedd Iago ab Idwal ap Meurig (974? — 1039) yn frenin Gwynedd.

Iago ab Idwal ap Meurig
Ganwyd	974
Bu farw	1039
Galwedigaeth	teyrn
Tad	Idwal ap Meurig
Plant	Cynan ab Iago, Angharad ferch Iago ab Idwal, Crisli ferch Iago ab Idwal ap Meurig, Tangwystl ferch Iago ab Idwal ap Meurig

Daeth Iago, oedd o linach Idwal Foel, yn frenin ar Wynedd ar farwolaeth Llywelyn ap Seisyll yn 1023. Felly dychwelodd llinach Rhodri Mawr i rym yng Ngwynedd, oherwydd ymddengys nad oedd Llywelyn ap Seisyll o'r llinach yma.

Yn ôl Llyfr Llandaf, dim ond ar Ynys Môn y teyrnasai Iago, gan fod Rhydderch ab Iestyn o Ddeheubarth yn teyrnasu ar ran o Wynedd.

Lladdwyd Iago gan ei ŵyr ei hun yn 1039, a dilynwyd ef gan fab Llywelyn ap Seisyll, Gruffydd ap Llywelyn.

Ymddengys i un o feibion Iago: Cynan ap Iago, ffoi i Iwerddon lle priododd â Ragnaillt o linach brenhinoedd Danaidd Dulyn. Pan ddychwelodd eu mab hwy, Gruffydd ap Cynan i hawlio teyrnas Gwynedd yn ddiweddarach, gan nad oedd ei dad yn adnabyddus yng Nghymru, cyfeirid ato fel "ŵyr Iago" yn hytrach na "Mab Cynan".

Llinach

Llinach Tywysogion Gwynedd

Iago ab Idwal ap Meurig c. 1023-1039

Cynan ab Iago m. 1060

Gruffudd ap Cynan 1055-1081-1137

Owain Gwynedd 1100-1137-1170

Hywel ab Owain Gwynedd r. 1170

Iorwerth Drwyndwn 1145-1174

Dafydd ab Owain Gwynedd Tywysog 1170-1195

Maelgwn ab Owain Gwynedd Tywysog 1170-1173

Rhodri ab Owain Gwynedd Tywysog 1170-1195

Llywelyn Fawr 1173-1195-1240

O'i flaen : Llywelyn ap Seisyll

Brenhinoedd Gwynedd

Olynydd : Gruffudd ap Llywelyn