John Roberts (AS Fflint)

gwleidydd (1835-1894)

Roedd John Roberts (14 Gorffennaf, 183524 Chwefror, 1894) yn wleidydd Rhyddfrydol Cymreig ac yn Aelod Seneddol Bwrdeistrefi Fflint[1]

John Roberts
Ganwyd14 Gorffennaf 1835 Edit this on Wikidata
Lerpwl Edit this on Wikidata
Bu farw24 Chwefror 1894 Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Cymru Cymru
Galwedigaethgwleidydd Edit this on Wikidata
SwyddAelod o 24ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 23ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 22ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 21ain Senedd y Deyrnas Unedig Edit this on Wikidata
Plaid WleidyddolPlaid Ryddfrydol Edit this on Wikidata
TadDavid Roberts Edit this on Wikidata
MamJane Roberts Edit this on Wikidata
PriodCatherine Tudor Hughes Edit this on Wikidata
PlantJohn Herbert Roberts Edit this on Wikidata

Bywyd Personol golygu

Ganwyd Roberts yn Lerpwl yn fab i David Roberts, masnachwr coed. Roedd gwreiddiau'r teulu yn Llanrwst.

Cafodd ei addysgu yn y Liverpool Institute ac wedyn mewn coleg masnachol yn Brighton

Priododd Catherine Tudor Hughes, roedd hi'n ferch i'r Parch John Hughes, Lerpwl. Bu iddynt deuddeg o blant, yr hynaf oedd John Herbert Roberts, Barwn 1af Clwyd. Bu farw Mrs Roberts ym Mis Medi 1880 o gymhlethdodau geni'r deuddegfed plentyn [2]

Gyrfa golygu

Ar ôl gorffen ei addysg aeth Roberts i weithio i gwmni ei dad David Roberts a'i feibion yn Derby Road Lerpwl gan ddod yn bartner ac yn gyfarwyddwr yn y cwmni. Ar ôl i John ymuno a'r cwmni dechreuodd buddsoddi mewn tir i'w datblygu ar gyfer adeiladau tai, gan brynu 280 erw o dir ar gyfer 15,000 o dai. Wrth werthu tir i adeiladwyr roedd y cwmni yn mynnu bod y cytundebau yn cynnwys cymal yn sicrhau nad oedd diodydd meddwol yn cael eu cynhyrchu na'u gwerthu byth arno.[3]

Gyrfa Wleidyddol golygu

Wedi marwolaeth Peter Ellis Eyton Aelod Seneddol Bwrdeistrefi Fflint ym 1878 dewiswyd John Roberts fel ymgeisydd y Blaid Ryddfrydol ar gyfer yr isetholiad i ddewis olynydd iddo. Llwyddodd Roberts i gadw'r sedd i'r achos Rhyddfrydol hyd ei benderfyniad i ymddeol o'r Senedd oherwydd cyflwr ei iechyd ym 1890 [4]

Mae John Roberts yn cael ei goffau yn bennaf fel yr Aelod Seneddol oedd yn gyfrifol am gyflwyno'r mesur i gau tafarnau ar y Sul i'r Senedd ym 1880, a ddaeth yn Ddeddf Cau Tafarnau ar y Sul (Cymru) 1881 blwyddyn yn ddiweddarach.[5]

Marwolaeth golygu

Bu John Roberts farw yn ei gartref, West Dingle, Lerpwl yn 59 mlwydd oed, a'i chladdu yng nghladdgell y teulu ym mynwent Capel Mynydd Seion (MC) Abergele.[6]

Cyfeiriadau golygu

  1. Debretts House of Commons [1] adalwyd 3 Ionawr 2015
  2. DEATH OF MRS. JOHN ROBERTS, BRYNGWENALLT yn y Rhyl Advertiser 18 Medi 1880 [2] adalwyd 3 Ionawr 2015
  3. "MARWOLAETH MR JOHN ROBERTS YH - Y Cymro". Isaac Foulkes. 1894-03-01. Cyrchwyd 2020-03-24.
  4. RESIGNATION Of MR. JOHN ROBERTS, M.P. yn y Rhyl Record and Advertiser 17 Hydref 1891 [3] adalwyd 3 Ionawr 2015
  5. LLWYDDIANT I MR JOHN ROBERTS yn y Gwiliedydd 7 Gorffennaf 1880 [4] adalwyd 3 Ionawr 2015
  6. FUNERAL OF MR. JOHN ROBERTS yn yr Evening Express 1 Mawrth 1894 [5] adalwyd 3 Ion 2015
Senedd y Deyrnas Unedig
Rhagflaenydd:
Peter Ellis Eyton
Aelod Seneddol dros Bwrdeistrefi Fflint
18781890
Olynydd:
John Herbert Lewis