Nofelydd, llenor straeon byrion, bardd, ac ysgrifwr yn yr iaith Sbaeneg o'r Ariannin oedd Juan José Saer (28 Mehefin 193711 Mehefin 2005).[1] Bu'n byw yn Ffrainc am y rhan fwyaf o'i yrfa.

Juan José Saer
Ganwyd28 Mehefin 1937 Edit this on Wikidata
Serodino Edit this on Wikidata
Bu farw11 Mehefin 2005 Edit this on Wikidata
o canser yr ysgyfaint Edit this on Wikidata
Yr Ynys Las Edit this on Wikidata
Dinasyddiaethyr Ariannin Edit this on Wikidata
Alma mater
  • Prifysgol Cedledlaethol yr Arfordiroedd Edit this on Wikidata
Galwedigaethllenor Edit this on Wikidata
Cyflogwr
  • Prifysgol Cedledlaethol yr Arfordiroedd
  • Prifysgol Rennes Edit this on Wikidata
Arddullnofel, stori fer, barddoniaeth, traethawd Edit this on Wikidata
Gwobr/auPremio Nadal, Gwobr Konex Edit this on Wikidata

Ganwyd yn Serodino yn Nhalaith Santa Fe, yr Ariannin, ar 28 Mehefin 1937, yn fab i fewnfudwyr o Syria. Darllenwr brwd oedd y bachgen Juan, a bu'n cyfieithu barddoniaeth Keats o'r Saesneg i'r Sbaeneg yn 12 oed. Dylanwadwyd arno gan feirdd lleol megis Juan L. Ortiz a Hugo Gola.[2] Astudiodd y gyfraith ac athroniaeth ym Mhrifysgol Genedlaethol y Litoral (UNL) yn ninas Santa Fe. Yn 1962 newidiodd ei ddiddordebau academaidd, a daeth yn athro sinematograffeg yn UNL. Symudodd i Ffrainc ar ysgoloriaeth yn 1968, a darlithiodd ar bwnc llenyddiaeth ym Mhrifysgol Rennes.[3]

Nid oedd Saer yn hoff o realaeth hudol a'r arddulliau a themâu dieithr tebyg oedd yn boblogaidd yn llên America Ladin, gan gredu bod tueddiadau o'r fath yn "cyfyngu llenorion yng ngeto'r latinoamericanidad", a bod cenedlaetholdeb a gwladychiaeth yn rhwystro meddylfryd y llenor fel ei gilydd.[4] Gwobrwywyd y Premio Nadal, gwobr lenyddol yn Sbaen, iddo yn 1987 am ei nofel La ocasión, ac ef oedd y llenor cyntaf o America Ladin i'w hennill. Cafodd Saer ei alw'n "un o'r llenorion gorau mewn unrhyw iaith" gan ei gydwladwr Ricardo Piglia.[5]

Cafodd berthynas am 36 mlynedd gyda'r Ffrances Laurence Gueguen, a chawsant un mab, Jerónimo (1970–2015), ac un ferch, Clara (g. 1980). Roedd Jerónimo yn gerddor hip hop, a bu farw o ganser yn 45 oed.[6] Newyddiadurwraig ydy Clara.[7] Bu farw Juan José Saer ar 11 Mehefin 2005 ym Mharis yn 67 oed, wedi iddo ddioddef o ganser yr ysgyfaint.[8] Cyhoeddwyd ei nofel olaf, La grande, ychydig fisoedd wedi ei farwolaeth.

Llyfryddiaeth

golygu

Nofelau

golygu
  • Responso (1963)
  • La vuelta completa (1966)
  • Cicatrices (1969)
  • El limonero real (1974)
  • Nadie nada nunca (1980)
  • El entenado (1983)
  • Glosa (1986)
  • La ocasión (1987)
  • Lo imborrable (1992)
  • La pesquisa (1994)
  • Las nubes (1997)
  • La grande (2005)

Straeon byrion

golygu
  • En la zona (1960)
  • Palo y hueso (1965)
  • Unidad de lugar (1967)
  • La mayor (1976)
  • Lugar (2000)

Ysgrifau

golygu
  • El río sin orillas: tratado imaginario (1991)
  • El concepto de ficción (1997)
  • La narración-objeto (1999)
  • Trabajos (2005)

Barddoniaeth

golygu
  • El arte de narrar: poemas, 1960/1975 (1977)

Cyfeiriadau

golygu
  1. (Saesneg) Amanda Hopkinson, "Obituary: Juan José Saer", The Guardian (20 Mehefin 2005). Adalwyd ar 21 Ebrill 2019.
  2. (Saesneg) William Rowe, "Juan José Saer", The Independent (18 Mehefin 2005). Adalwyd ar 21 Ebrill 2019.
  3. (Sbaeneg) José Luis Cutello, "Saer, a espaldas del Boom Latinoamericano", Gaceta (11 Mehefin 2015). Adalwyd ar 21 Ebrill 2019.
  4. Juan José Saer, "La selva espesa de lo real" (1979). Cyhoeddwyd yn El concepto de ficción (Buenos Aires: Ariel, 1997), tt. 267–71. Adalwyd ar wefan Rialta ar 21 Ebrill 2019.
  5. (Sbaeneg) Matías Néspolo, "Juan José Saer en la selva espesa de lo real", El Mundo (6 Tachwedd 2016). Adalwyd ar 21 Ebrill 2019.
  6. (Sbaeneg) Pedro Irigoyen, "Murió a los 45 años. Jerónimo Saer: El cazador de melodías", Clarín (23 Mehefin 2015). Adalwyd ar 21 Ebrill 2019.
  7. (Sbaeneg) Natalia Páez, "Saer, el persistente. La vigencia del escritor que creó su propio paisaje", La Nacion (26 Mehefin 2016). Adalwyd ar 21 Ebrill 2019.
  8. (Sbaeneg) "Murió Saer, uno de los escritores más prestigiosos de la Argentina", La Nacion (12 Mehefin 2005). Adalwyd ar 21 Ebrill 2019.

Darllen pellach

golygu
  • Florencia Abbate, El espesor del presente: Tiempo e historia en las novelas de Juan José Saer (Villa María, Córdoba: JQKA, 2014).
  • Rafael Arce, Juan José Saer: la felicidad de la novela (Santa Fe: Ediciones UNL, 2015).
  • Martín Prieto (gol.), Una forma más real que la del mundo. Conversaciones con Juan José Saer (Buenos Aires: Mansalva, 2016).
  • Beatriz Sarlo, Zona Saer (Santiago: Ediciones UDP, 2016).