Llygoden yr ŷd

Llygoden yr ŷd
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Chordata
Dosbarth:	Mammalia
Urdd:	Rodentia
Teulu:	Muridae
Genws:	Murinae
Rhywogaeth:	M. minutus
Enw deuenwol
Micromys minutus Pallas, 1771
Dosbarthiad daearyddol

Llygoden fach frowngoch gyda chynffon afaelog yw llygoden yr ŷd (Micromys minutus). Mae i'w gael mewn rhanbarthau ledled Ewrop a gogledd Asia. Nid yw'n gyffredin yng Nghymru, lle mae ei statws yn "fregus".

Mae'n byw mewn glaswelltir a thir âr, yn enwedig ardaloedd o laswellt tal fel ydau, ymylon ffyrdd, gwrychoedd, corsleoedd a morfeydd heli. Mae'r planhigion tal yn darparu lleoedd addas lle gall adeiladu ei nyth nodweddiadol - pelen o laswellt wedi'u gwehyddu'n dynn.

Nyth pelennog o lygoden yr ŷd

Mae ganddi drwyn di-fin, llygaid bach a chlustiau bach blewog (yn wahanol i rywogaethau eraill o lygod ym Mhrydain). Mae ei ffwr yn llwytgoch neu felyngoch gyda thor wen. Mae'n defnyddio ei chynffon, sydd cyhyd â'r pen a'r corff, i afael â chorsennau'r ŷd wrth iddi ddringo yn eu plith.

Fel arfer mae'n bwyta hadau, aeron a phryfed, ond weithiau mwsogl, gwreiddiau a ffyngau hefyd. Mae'n gallu cymryd grawn o bennau ŷd, gan adael gweddillion siâp cryman nodweddiadol, ond anaml y mae'n achosi llawer o ddifrod i gnydau.

Mae'n byw tua 18 mis ar gyfartal.

Gweler hefyd

• Rhestr mamaliaid Cymru

Cyfeiriadau

Eginyn erthygl sydd uchod am famal. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.