Mortimer Wheeler

Un o archaeolegwyr enwocaf yr ugeinfed ganrif yng ngwledydd Prydain oedd Syr Robert Eric Mortimer Wheeler (10 Medi 1890 – 22 Gorffennaf 1976). Ysgrifennodd nifer o gyfrolau academaidd a phoblogaidd ar archaeoleg.

Mortimer Wheeler
Ganwyd	10 Medi 1890  Glasgow
Bu farw	22 Gorffennaf 1976  Llundain, Leatherhead
Dinasyddiaeth	y Deyrnas Unedig
Alma mater	Coleg Prifysgol Llundain Bradford Grammar School
Galwedigaeth	archeolegydd, archaeolegydd cynhanes, hanesydd celf
Swydd	cyfarwyddwr
Cyflogwr	London Museum UCL Institute of Archaeology Amgueddfa Cymru
Prif ddylanwad	Augustus Pitt Rivers
Tad	Robert Mortimer Wheeler
Priod	Tessa Wheeler, Mabel Winifred Mary Wright, Margaret Collingridge Wheeler
Plant	Michael Mortimer Wheeler
Gwobr/au	Croes filwrol, Companion of the Order of the Indian Empire, Fellow of the Society of Antiquaries, Cymrawd yr Academi Brydeinig, Marchog Faglor

Clawr argraffiad 1958 o Still Digging

Fe'i ganwyd yn Glasgow yn 1890, a mynychodd Brifysgol Llundain.

Yn 1920 fe'i penodwyd fel cyfarwyddwr Amgueddfa Genedlaethol Cymru, Caerdydd.

Gwaith archaeolegol

Mae ei waith cloddio yn cynnwys safleoedd Celtaidd o'r cyfnod Rhufeinig ym Mhrydain, er enghraifft Maiden Castle, gwaith ar isgyfandir India fel cyfarwyddwr Arolwg Archaeolegol India (1944 - 1948), er enghraifft ym Mohenjo-daro, un o brif safleoedd Gwareiddiad Dyffryn Indus, ac ym Mesopotamia (er enghraifft yn Ur).

Llyfryddiaeth

Llyfrau Wheeler

• The Indus Civilization (Caergrawnt, 1963)
• The excavation of Maiden Castle, Dorset : second interim report (1936).
• Five thousand years of Pakistan; an archaeological outline (1950).
• Reports of the Research Committee of the Society of Antiquaries of London No.XVII: The Stanwick Fortifications, North Riding of Yorkshire (1954).
• Archaeology from the earth (1954).
• Roman art and architecture (1964).
• Civilizations of the Indus Valley and beyond (1966).
• Still Digging (Michael Joseph Ltd., 1955; argraffiad newydd, Pan Books, Llundain, 1958)

Bywgraffiad

• Clark, Ronald William Sir Mortimer Wheeler (Roy Publishers, New York, 1960)