Patrick McGuinness

awdur yn yr iaith Saesneg sy'n byw yng Nghaernarfon, Gwynedd

Mae Patrick McGuinness FRSL FLSW (ganwyd 1968) yn academydd, beirniad, nofelydd a bardd Cymreig a aned yn Nhiwnisia a magwyd yng Ngwlad Belg. Mae'n Athro Ffrangeg a Llenyddiaeth Gymharol ym Mhrifysgol Rhydychen, lle mae'n Gymrawd a Thiwtor yng Ngholeg y Santes Anne.

Patrick McGuinness
Ganwyd1968 Edit this on Wikidata
Tiwnisia Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Cymru Cymru
Baner Tiwnisia Tiwnisia
Galwedigaethathro cadeiriol, ysgrifennwr, bardd, cyfieithydd, beirniad llenyddol Edit this on Wikidata
Cyflogwr
Gwobr/auGwobr Eric Gregory, Prix du Premier Roman, ‎chevalier des Arts et des Lettres, Marchog Urdd y Palfau Academic, Cymrawd Cymdeithas Ddysgedig Cymru Edit this on Wikidata
Gwefanhttps://www.patrickmcguinness.org Edit this on Wikidata

Yn 2011, etholwyd McGuinness yn Gymrawd Cymdeithas Ddysgedig Cymru.[1] Yn Nhachwedd 2023 ennilodd Prix du rayonnement des lettres belges.[2]

Bywyd golygu

Ganed McGuinness yn Nhiwnisia ym 1968 i fam o Wlad Belg a thad Seisnig o dras Wyddelig. Fe'i magwyd yng Ngwlad Belg a bu hefyd yn byw am gyfnodau yn Feneswela, Iran, Rwmania a lloegr. Mae'n briod i Angharad Preis, ac yn byw yng Nghaernarfon, gyda dau o blant.

Gwaith golygu

Rhennir gwaith McGuinness rhwng beirniadaeth lenyddol a ffuglen, cofiannau a barddoniaeth. Roedd ei nofel gyntaf, The Last Hundred Days (Seren, 2011) yn canolbwyntio ar ddiwedd cyfnod Nicolae Ceauşescu yn Rwmania, ac roedd ar restr hir Gwobr Man Booker, ar restr fer Gwobr Nofel Gyntaf Costa a Gwobr Nofel Gyntaf y Writer’s Club; cyhoeddwyd fersiwn Ffrangeg o dan y teitl Les Cent Derniers Jours.[3] Enillodd Wobr Ffuglen Urdd yr Ysgrifenwyr a Llyfr y Flwyddyn. Enillodd wobr Llyfr y Flwyddyn yr eildro, yn 2015, am ei gofiant Gwledydd Pobl Eraill (Other People's Countries). Enillodd ei ail nofel, Throw me to the Wolves, Wobr Encore am yr ail nofel orau gan y Gymdeithas Lenyddiaeth Frenhinol. Mae’n gofnod ffuglen o lofruddiaeth Joanna Yeates ym Mryste yn 2010, a’r erledigaeth a’r cyhuddiadau ffug a ddilynodd yn erbyn yr athro ysgol Christopher Jefferies, a oedd yn athro Saesneg ar McGuinness yn yr ysgol ym Mryste yn y 1980au.

Beirniadaeth Lenyddol ac Ysgolheictod golygu

Mae Patrick McGuinness yn dysgu Ffrangeg a Llenyddiaeth Gymharol yng Ngholeg y Santes Ann, yn Rhydychen. Ymhlith ei gyhoeddiadau academaidd ceir astudiaeth o TE Hulme,[4] beirniad llenyddol Saesneg a bardd a ddylanwadwyd arno gan Bergson ac a gafodd, yn ei dro, ddylanwad cryf ar foderniaeth Seisnig. Mae'n awdur llyfr ar y dramodydd o Wlad Belg Maurice Maeterlinck a'r theatr fodern, a llyfr ar farddoniaeth a gwleidyddiaeth radical ar ddiwedd y 19g yn Ffrainc. Mae hefyd wedi cyfieithu Stéphane Mallarmé,[5] bardd symbolaidd o bwys, ac wedi golygu blodeugerdd yn Ffrangeg o farddoniaeth symbolaidd y symudiad a elwir yn décadence (y dirywiad).[6]

Golygodd McGuinness ddwy gyfrol gan y bardd a'r nofelydd Ariannin-Cymreig Lynette Roberts, a werthfawrogid yn fawr gan TS Eliot a Robert Graves . Yn ôl McGuinness, gellir honni mai'r Gymraes Roberts yw'r bardd rhyfel benywaidd gorau” ac mae ei gwaith “yn un o’r ymatebion barddonol mwyaf dychmygus i ryfel modern a’r ffrynt cartref yn yr iaith Saesneg.”[7]

Barddoniaeth, Ffuglen a Chofiant golygu

Daytime Drinking

First sip: gentle as a stream overreaching,
supple as a rope-bridge in the air;

The second, long as the creak of floorboards,
firm as a leg-iron clasp;

The third, sudden as the trap door beneath you,
the rudderless slide back to thirst.

Allan o: Jilted City (2010)[8]

Cyhoeddodd McGuinness ei gasgliad barddoniaeth cyntaf, The Canals of Mars, yn 2004. Mae ei gerddi wedi ymddangos mewn nifer o flodeugerddi Prydeinig a Gwyddelig.

Cyrhaeddodd nofel gyntaf Patrick McGuinness, The Last Hundred Days, restr hir Gwobr Man Booker yn 2011. Mae'n nofel gyffrous sy’n delio â chwymp comiwnyddiaeth, ac sydd wedi'i gosod yn Rwmania yn ystod cyfnod Ceaușescu, un o’r cyfundrefnau totalitaraidd gwaethaf, lle mae ysbïo ar fywydau preifat dinasyddion yn bygwth pob perthynas ddynol. Mae'r prif gymeriad yn fyfyriwr Saesneg sy'n dysgu yn Bwcarest,[9] lle bu McGuinness ei hun yn byw yn y blynyddoedd yn arwain at y chwyldro.


Ymddangosodd ei gofiant o'i blentyndod yn nhref Bouillon yng Ngwlad Belg, ‘Other People’s Countries: A Journey into Memory’, yn 2014 ac enillodd Wobr Duff Cooper a Llyfr y Flwyddyn, a chyrhaeddodd restr fer Gwobr Pen Ackerley a Gwobr Goffa James Tait Black.

Yn 2015 cyhoeddodd Poetry and Radical Politics in fin-de-siècle France: From Anarchism to Action française (Gwasg Prifysgol Rhydychen).

Cyhoeddwyd ei ail nofel, Throw Me to the Wolves, yn 2019 gan Cape ac enillodd Wobr Encore y Gymdeithas Frenhinol (Llenyddiaeth). Roedd hefyd ar restr hir Gwobr Aur Dagger Cymdeithas Ysgrifenwyr Troseddau (CWA).[10]

Yn 2021, cyhoeddodd Real Oxford, llyfr personol, sy'n ymwneud â thopograffi trefol sy'n ymlwybro drwy Rydychen y tu hwnt i ddinas glasurol y brifysgol.

Ef yw golygydd 2-gyfrol Penguin Book of French Short Stories, 2022.

Ei lyfr barddoniaeth diweddaraf yw Blood Feather, a gyhoeddwyd gan Jonathan Cape.

Mae'n Gymrawd o'r Gymdeithas Lenyddiaeth Frenhinol.

Gwobrau a Gwobrau golygu

  • 1998 Gwobr Eric Gregory
  • 2001 Gwobr Levinson, Barddoniaeth (Chicago) a'r Sefydliad Barddoniaeth
  • 2005 Gwobr Roland Mathias, rhestr fer, The Canals of Mars
  • Cystadleuaeth Busnes Barddoniaeth 2006, Gleision y 19eg Ganrif
  • 2009 Chevalier dans l'Ordre des Palmes Académiques
  • Gwobrau Llyfrau Costa 2011, rhestr fer, The Last Hundred Days
  • 2012 Chevalier des Arts et des Lettres [11]
  • Enillydd Gwobr Llyfr y Flwyddyn 2012 am Y Can Diwrnod Olaf [12]
  • Enillydd 2012 Gwobr Urdd yr Ysgrifenwyr am Ffuglen am Y Can Diwrnod Olaf .
  • Enillydd 2012 Prix du Premier Roman Etranger am gyfieithiad Ffrangeg o The Last Hundred Days .
  • 2012 Rownd Derfynol Prix Médicis étranger ar gyfer Les cent derniers jours .
  • 2012 Rownd Derfynol Prix Femina étranger ar gyfer Les cent derniers jours .
  • 2014 Enillydd Gwobr Duff Cooper ar gyfer Gwledydd Pobl Eraill
  • Enillydd 2015, Llyfr y Flwyddyn i Wledydd Pobl Eraill Cymru
  • Enillydd 2016 Gwobr Gapper ar gyfer Astudiaethau Ffrangeg, ar gyfer Barddoniaeth a Gwleidyddiaeth Radical yn fin de siècle France
  • 2017 ar restr fer Gwobr Traethawd Notting Hill am 'Dyfodol Nostalgia'
  • Ar y rhestr hir ar gyfer Gwobr Golden Dagger Cymdeithas Ysgrifenwyr Troseddau 2020 am Taflwch Fi i'r Bleiddiaid
  • Enillydd Gwobr Encore 2020 am Taflu Fi i'r Bleiddiaid [13]

Llyfryddiaeth golygu

  • TE Hulme: Ysgrifau Dethol (Carcanet Press/Routledge USA, 1998, 2003)ISBN 978-1-85754-722-1
  • New Poetries II, blodeugerdd, a olygwyd gan Michael Schmidt, Carcanet, 1999, tt. 70–76ISBN 1-85754-349-1
  • Maurice Maeterlinck a Making of Modern Theatre Oxford University Press, 1999ISBN 0-19-815977-3
  • Symbolaeth, Dirywiad a'r 'Fin de Siècle': Safbwyntiau Ffrengig ac Ewropeaidd (golygydd) Gwasg Prifysgol Exeter, 2000ISBN 978-0-85989-646-7
  • Anthologie de la Poésie Symboliste et Décadente (golygydd) Les Belles Lettres (Ffrainc), 2001ISBN 978-2-251-44365-2
  • JK Huysmans yn Erbyn Natur (golygydd) Penguin, 2003ISBN 978-0-14-044763-7
  • S.Mallarmé Ar gyfer Carcanet Beddrod Anatole (cyfieithydd), 2003,ISBN 978-1-85754-636-1
  • Marcel Schwob, Oeuvres (golygydd) Les Belles Lettres (Ffrainc), 2003ISBN 978-2-251-44220-4
  • Carcanet Camlesi Mars, 2004,ISBN 1-85754-772-1
  • Lynette Roberts: Collected Poems (golygydd) Carcanet, 2005,ISBN 1-85754-842-6
  • I canali di Marte wedi'i olygu a'i gyfieithu gan Giorgia Sense, Mobydick, 2006,ISBN 978-88-8178-335-9
  • Smith Gleision y 19eg Ganrif /Doorstop, 2007,ISBN 978-1-902382-88-3
  • Lynette Roberts: Dyddiaduron, Llythyrau ac Atgofion, (golygydd) Carcanet, 2009,ISBN 978-1-85754-856-3
  • Carcanet Dinas Jilted, 2010,ISBN 978-1-85754-968-3
  • L'età della sedia vuota, (teitl gwreiddiol Jilted City ) gol. a chyfieithu. gan Giorgia Sensi, Il Ponte del Sale, Rovigo, 2011,ISBN 88-89615-17-6
  • Y Can Diwrnod Olaf, Seren, 2011,ISBN 978-1-85411-541-6
  • Gwledydd Pobl Eraill: Taith i'r Cof, Jonathan Cape, 2014ISBN 978-0-224-09830-4
  • Barddoniaeth a Gwleidyddiaeth Radical yn Fin de Siecle France: O Anarchiaeth i Weithredu Francaise, OUP, 2015
  • Taflwch Fi at y Bleiddiaid, Jonathan Cape, 2019,ISBN 978-1787331464
  • Real Oxford, Seren Books, 2021.
  • Blood Feather, Jonathan Cape, 2023 (Cerddi)

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Wales, The Learned Society of. "Patrick McGuinness". The Learned Society of Wales (yn Saesneg). Cyrchwyd 2023-08-30.
  2. [https://www.rtbf.be/article/les-prix-litteraires-de-la-fwb-deviennent-les-espiegles-9-auteurs-et-autrices-recompenses-11289649]
  3. Adrian Tahourdin (24 October 2013). "'The Last Hundred Days'". TLS. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2019-06-06. Cyrchwyd 6 June 2019.
  4. T E Hulme: Selected Writings, Carcanet, 1998
  5. For Anatole's Tomb, Carcanet, 2003
  6. Anthologie de la Poésie Symboliste et Décadente, Les Belles Lettres, France, 2001
  7. "A quite extraordinary affair': the impetuous life and free-ranging work of Lynette Roberts' - Patrick McGuinness, The Times Literary Supplement". Carcanet Press. Cyrchwyd 14 March 2023.
  8. Mae'r gerdd Daytime Drinking hefyd i'w cael yn Poems on the Vaporetto Archifwyd 2 April 2012 yn y Peiriant Wayback., n. 54.
  9. James Purdon, "The Last Hundred Days by Patrick McGuinness. Ceausescu's Bucharest falls again in a vivid semi-autobiographical novel" in The Guardian 14 August 2011
  10. Jordan, Justine (26 April 2019). "Throw Me to the Wolves by Patrick McGuinness review – memory and murder". The Guardian.
  11. Ministere
  12. "The Last Hundred Days is Wales Book of the Year in English language". 12 July 2012.
  13. "The Encore Award". Royal Society of Literature (yn Saesneg). Cyrchwyd 2021-06-25.

Dolenni allanol golygu