Sgwrs:Welsh Not

Darnau a chafodd i'w ddileu oddi-ar tudalen Wiki Saesneg

Mae'n bwysig cadw rhein rhag ofn i ni golli'r cynnwys, mae'n debyg fod yna rhai golygyddion ddim yn hoffi fod San Steffan yn cael ei enwi yn hwn ac fod yr eglwys anglicanaidd Lloegr wedi gweithio'n galed i newid rheolau yn Llundain.. felly, defnyddiwch y cynnwys er mwyn diweddaru erthygl wici Cymreig.

Rheoli'r Iaith

Dechreuodd y cyfyngiad ar ddefnydd yr iaith Gymraeg gyda deddfiad Deddfau Deddfau 15 Deddfau yng Nghymru 1535 a 1542 (Deddf Undeb 1536) gan Harri VIII.

Daeth yn amlwg, mor gynnar â 1818 bod yr Eglwys yng Nghymru (a oedd o dan reolaeth Eglwys Loegr ar y pryd) yn trin eu cynulleidfaoedd trwy blannu pobl anaddas i luosogi rhethreg gwrth-Gymreig tuag at eu cynulleidfa trwy ddileu'r iaith, teimlo'n ddieithrio, gadawodd y mynychwyr yr eglwys a gadael y adeiladau'n anghyfannedd, ailddatganwyd hyn yn ddiweddarach gan y Parch. deon Henry Edwards o Fangor ym 1879.

".. mae'n rhaid i ni geisio am achosion sydd wedi bod ers blynyddoedd lawer ar waith, y bydd y prif ohonynt yn esgeulustod mawr i gyflwr yr Eglwys Sefydledig yng Nghymru, a'r cynnydd bron yn gyffredinol o ganlyniad of Dissent. Er bod yr Eglwys wedi bod yn offeryn yr ymgais ofer ac hurt i ddileu'r iaith Gymraeg mewn sawl achos, trwy lenwi ei Phulpudau â phersonau sy'n gyfarwydd yn amherffaith ag iaith pobl sy'n hoff iawn o areithio poblogaidd, ac arddull animeiddiedig o bregethu i'w teimladau. "

Detholion o 'Cardiff and Merthyr Guardian, Glamorgan, Monmouth, and Brecon Gazette', Gorffennaf 22, 1843.

O fewn Waliau San Steffan, trafodwyd symud yr iaith ymhellach yn eang, sy'n amlwg yn y 'Papurau Seneddol - Cyfrol 16' [1844] a gyhoeddwyd, sy'n darllen; 'cyn belled ag y mae'ch profiad yn mynd, mae yna awydd cyffredinol am addysg, ac mae'r rhieni'n awyddus i'w plant ddysgu'r iaith Saesneg? - Y tu hwnt i unrhyw beth.' ac mae darlleniad diweddarach yn crybwyll: 'Mae'r pryder mwyaf i ddal ei gilydd yn siarad Cymraeg, ac mae gwaedd ar unwaith, "Welsh not."'

Roedd cyhoeddi'r brad y Llyfrau Glas (Adroddiadau Comisiynwyr yr ymchwiliad i gyflwr addysg yng Nghymru 1847) hefyd yn dwyn y teimlad hwn, gan nodi ei farn bod cyflwr addysg yn ddifrifol annigonol o'i gymharu â chyflwr addysg Lloegr. . Roedd plant a oedd yn siarad Cymraeg yn unig yn cael eu haddysgu gan athrawon Saesneg eu hiaith ac yn cael eu haddysgu trwy ddefnyddio gwerslyfrau ysgrifenedig Saesneg. Oherwydd ei ddarlun negyddol o Cymru, daeth yr adroddiad yn fwy cyffredin fel Brad y Llyfrau Gleision , neu'r brad y Llyfrau Glas. Roedd hyn yn bennaf oherwydd ei hagwedd agored awgrymog tuag at gael gwared ar y Gymraeg yn ei chyfanrwydd, gan ddisgrifio'r Gymraeg fel peth "drwg". Disgrifiodd Humphreys yr adroddiad fel un sy'n tynnu "darlun tywyll o anwybodaeth a, beth oedd llawer gwaeth, anfoesoldeb ". Cynhaliodd golygyddol yn y 'Times Newspaper' yn 1866 y bradwriaeth hon, gan ddisgrifio'r iaith fel "melltith Cymru" ac "iaith farw". Fe'i disgrifiwyd hefyd fel rhwystr i'r Cymry rhag ymuno â gwareiddiad. Nid oedd yr adroddiad yn llwyr gymeradwyo defnyddio'r Gymraeg Nid fel ffordd o gosbi ac atal y Gymraeg, amlygodd ei ddefnydd fel enghraifft i wella'r system addysg. Fe'i poblogeiddiwyd yn anghywir fel arf effeithiol i greu rheolaeth gan addysgwyr ledled Cymru, yn rhannol oherwydd ysgrifau llawer diweddarach gwladgarwr o Gymru Owen Morgan Edwards. Mewn gwirionedd, defnyddiwyd y Welsh Not yn bennaf gan y Cymry mewn ysgolion a oedd yn cael eu rhedeg gan Gymru cyn Deddf Addysg Elfennol 1870 (Deddf Addysg 1870).

Galwodd Deddf Addysg Elfennol 1870 am i addysg gael ei dysgu trwy gyfrwng y Saesneg, ac nid trwy gyfrwng y Gymraeg. Atgyfnerthodd hyn y gwahaniaethau dosbarth a osodwyd yn wreiddiol yn y Deddfau yng Nghymru 1535 a 1542 (Deddf Undeb 1536), gyda'r iaith Saesneg yn gysylltiedig â llwyddiant yn academaidd a'r Gymraeg yn cael ei hystyried i'r gwrthwyneb; yn cael ei siarad gan y rhai sydd heb addysg a dosbarth is.

Effeithiau

Effaith The Not oedd gwarthnodi'r defnydd o'r Gymraeg ymhlith plant, a chymell y syniad mai'r Saesneg, fel y dewisol cyfrwng addysgu, oedd iaith cynnydd a chyfle moesol, gan chwarae allan yr hir- ymhellach effaith tymor y Cymal Iaith yn Deddfau yng Nghymru 1535 a 1542 (Deddf Undeb 1536). Yn sgil arferion a newidiadau cymdeithasol ehangach y bedwaredd ganrif ar bymtheg a dechrau'r 20fed ganrif daeth llawer o siaradwyr Cymraeg i weld y siarad Cymraeg fel anfantais.

Er na ellir gwneud unrhyw gydberthynas uniongyrchol â defnyddio'r Welsh Not a dirywiad y rhai sy'n siarad Cymraeg, mae dirywiad ei ddefnydd ymhell i'r 19eg a'r 20fed ganrif a'r stigma tymor hir sydd ynghlwm wrth ddefnyddio'r iaith, yn dangos yn glir ei fod wedi effaith. Dangosodd Cyfrifiad 1911 fod nifer y rhai oedd yn siarad Cymraeg yn gostwng yn ddramatig erbyn dechrau'r 20fed ganrif. Roedd 43.5% o'i phoblogaeth bellach yn 2.5miliwn yn Cymru yn siarad Cymraeg, gyda 35% o'r rheini'n ddwyieithog yn Gymraeg a Saesneg.

Roedd hyn yn ostyngiad o'i gymharu â cyfrifiad 1891 y Deyrnas Unedig | cyfrifiad 1891 a nododd fod allan o 1.5 miliwn o bobl ar y pryd, bron i 50% (49.9%) yn siarad yr iaith; 34.8% yn ddwyieithog yn Saesneg a Chymraeg, a 15.1% yn uniaith (o'i gymharu ag 8.5% yn uniaith yng nghyfrifiad 1911).

Cofnododd sensws 1921 ostyngiad pellach yn nifer y bobl a oedd yn gallu siarad y Gymraeg, gyda dim ond 38.7% bellach yn gallu ei siarad a dim ond 6.6% o'r ganran honno oedd yn monoglots Cymreig.

Beth bynnag, rhaid ystyried mai dim ond rhan o'r rheswm pam y gostyngodd niferoedd y rhai a oedd yn siarad y Gymraeg yw defnyddio'r 'Welsh Not' a gormes yr iaith Gymraeg. Os mai triniaeth y Gymraeg yn y system addysg oedd y rheswm pendant dros ei dirywiad, byddai'n anodd cyfiawnhau amrywiaeth crynodiad yr iaith yn rhanbarthol yn y wlad. .

Mae'r Cyfrifiad 1921 yn dangos y gallai 87.8% o unigolion Siarad Cymraeg yn Ynys Môn, tra yn Caerdydd, Prifddinas Cymru, dim ond 5.2% o unigolion a allai siarad yr iaith. Mae rhai wedi defnyddio hyn i awgrymu na ddylai system addysg Gymraeg (sy'n cael ei safoni) felly fod y newidyn allweddol wrth gadw'r iaith yn fyw.

Beth bynnag, mae hyn yn ostyngol ac mewn gwirionedd, gellir priodoli'r anghysondeb hwn i natur amlddiwylliannol Caerdydd. Gyda llawer ym 1921 ddim yn frodorol i'r wlad ac o darddiad ethnig / iaith amrywiol. Mae Ynys Môn yn fwy o unddiwylliant ac felly byddai wedi cynnal cyfran uwch o siaradwyr Cymraeg bryd hynny.

Annog defnydd gyda phlant anabl

Mor ddiweddar â 2000, roedd ychydig o therapyddion, ymwelwyr iechyd a staff gofal iechyd eraill a gyflogir gan y wladwriaeth yn cynghori rhieni i beidio â siarad â'u plentyn anabl yn Gymraeg, gan feddwl y byddai siarad dwy iaith yn eu rhoi dan anfantais, roedd y safbwyntiau hyn yn ddi-sail, a achosodd achwyniadau yn unig. ymhlith teuluoedd.

Mewn papur gwyddonol cyhoeddedig o'r enw; Proffiliau iaith plant dwyieithog Cymraeg-Saesneg â syndrom Down (2021) daeth i'r casgliad nad oedd unrhyw sgîl-effeithiau niweidiol i ddatblygiadau iaith i blant anabl sy'n tyfu i fyny yn siarad yn ddwyieithog yn Gymraeg ac yn Saesneg. Hogyncymru (sgwrs) 10:53, 1 Medi 2021 (UTC)

Helo @Hogyncymru: a diolch am y cyfraniad yma o'r Wicipedia Saesneg. Dim o'i le ar hynny, ac, oes, mae angen datblygu'r erthygl hon! O ran cadw popeth yn daclus, ga i awgrymu dy fod yn rhoi popeth yn dy user space (parthenw) di? ee Defnyddiwr:Hogyncymru/Welsh Not? A dole o fama (jyst uwch nen y sgwennu yma). A diolch, gyda llaw am bopeth ti wedi bod yn ei wneud dros Gymru ar enwici. Paid a cholli ffydd! Da ni yma i dy helpu. Yn ystod ymosodiadau Sbaen ar y Catalwniaid, fe wnaethom gadw llawer o'u lluniau / posteri ayb yn fama, ar cywici gan eu bod yn cael eu dileu o Comin!

Dw i'n gobeithio y gwneith rhywun arall ddefnyddio'r text / testun ti di roi yma a'i gyfieithu, oherwydd mae'n uffernol o brysur arna i ar hyn o bryd yn rhedeg ar ol fy nghynffon! Os nad, mi ai ati! Ond o leiaf mae'r wybodaeth yn saff! Cofion cynnes iawn! Llywelyn2000 (sgwrs) 15:16, 1 Medi 2021 (UTC)

---