Symptom
Arwydd o afiechyd ydy symptom. Daw'r gair o'r iaith Roeg σύμπτωμα sef "damwain ac aflwydd ar berson".[1] Gall y symptom ymwneud ag unrhyw beth gwahanol i'r arfer: arwydd gweledol neu deimlad gwahanol i'r arfer, gan y claf, sy'n arwydd o afiechyd neu haint. Er enghraifft, un o'r symptomau cynharaf o lid y freithell (meningitis) ydy cur pen.
Tystiolaeth oddrychol o glefyd fel y canfyddir gan glaf yw symptom, ac felly mae'n wahanol i arwydd meddygol sef tystiolaeth wrthrychol a ddarganfyddir gan feddyg.[2]
Enghreifftiau golygu
Nid ydy'r rhestr ganlynol yn gynhwysfawr. Mae'r rhifau mewn cromfachau'n cyfeirio at godau ICD-10.
Cyffredinol golygu
- colli pwysau (R63.4), colli awch bwyd (R63.0), rhoi pwysau (R63.5), ceg sych (R68.2), blinder (R53), cyhyrau'n gwanhau (M62.8), clefyd melyn (jaundice) (M62.8), poen yn y bol (R10), poen yn y frest (R07), cleisio, anafiadau (R25.1), tyndra’r cyhyrau (cramp) (R25.2), sŵn yn y glust (tinnitus) (H93.1), y bendro (R42), oerfel (ar berson) (hypothermia) (T68), gorboethi (hyperthermia) T670), gwaedu, chwydd, chwysu, cryndod (rigor)
Niwrolegol a seicolegol golygu
- acroffobia, gordynydra (anxiety), hunan-anafu (self harm), iselder ysbryd, rhith-weld (hallucinations), cur pen, diffyg cwsg (F51.0, G47.0), y parlys (paralysis), ffobia, tic
Y golwg golygu
- golwg dwbwl (H53.2), golwg niwlog (blured vision)
Y stumog a'r perfedd golygu
- anorecsia (R63.0), chwydd y boten (neu bola chwyddo) (R63.0), torri gwynt (R14), troeth-waedu (melena) (K92.1), rhwymedd (constipation) (K59.0), dolur rhydd (diarrhea) (A09, K58, K59.1), diffyg traul (K30), gwynt (flatulence) (R14), teimlo fel chwydu (nausea) (R11), dŵr poeth (pyrosis) (R12), chwydu (R11)
Cardiofasgwlaidd golygu
- poen yn y frest (R07), gorguro'r galon (palpitations) (R00.2), chwimguro'r galon (tachycardia) (R00.0), tan-guro'r galon (bradycardia) (R00.1)
Wroleg (urology) golygu
- tostedd (dysuria) (R30.0)
Yr ysgyfaint golygu
Pilynnol (Integumentary) golygu
- crafiadau (abrasions), swigen (meddygol) (T14.0), cosi (meddygol) (L29), brech (R21)