Tŷ'r Cyffredin (Y Deyrnas Unedig)
- Mae AS (DU) yn cyfeirio yma. Am ystyron eraill, gweler AS (gwahaniaethu)
Siambr isaf Senedd y Deyrnas Unedig yw Tŷ'r Cyffredin. Mae'n cynnwys 650 o aelodau (aelodau seneddol neu ASau), wedi'u hethol drwy system 'cyntaf i'r felin' bob pum mlynedd neu yn gynharach os datodir y tŷ gan y prif weinidog ynghynt na hynny. Lindsay Hoyle yw'r Llefarydd presennol.
Tŷ'r Cyffredin Teyrnas Unedig Prydain Fawr a Gogledd Iwerddon | |
---|---|
57ain Senedd y DU | |
![]() | |
Gwybodaeth gyffredinol | |
Math | Tŷ Isaf Senedd y Deyrnas Unedig |
Arweinyddiaeth | |
Llefarydd y Tŷ | Syr Lindsay Hoyle ers 4 Tachwedd 2019 |
Prif Weinidog | Rishi Sunak, Ceidwadwyr ers 25 Hydref 2022 |
Arweinydd yr Wrthblaid | Syr Keir Starmer, Llafur ers 4 Ebrill 2020 |
Cyfansoddiad | |
Aelodau | 650 |
![]() | |
Grwpiau gwleidyddol | Llywodraeth y DU
Yr Wrthblaid
Eraill
Ymatalwyr
Llefarydd |
Hyd tymor | Mwyafr. o 5 mlynedd |
Etholiadau | |
System bleidleisio | Y cyntaf i'r felin |
Etholiad diwethaf | 12 Rhagfyr 2019 |
Etholiad nesaf | Cyn neu ar 2 Mai 2024 |
Newid ffiniau | Y Comisiwn Ffiniau |
Man cyfarfod | |
![]() | |
Siambr Tŷ'r Cyffredin Palas San Steffan Dinas San Steffan Llundain Y Deyrnas Unedig | |
Gwefan | |
Tŷ'r Cyffredin |

Sefydlwyd Tŷ Cyffredin Lloegr rywbryd yn y 14g gan newid ei henw i 'Dŷ' Cyffredin Prydain Fawr' wedi uno'r Alban a Lloegr yn 1707, a newid unwaith eto yn y 19g i 'Tŷ'r Cyffredin Prydain Fawr ac Iwerddon' wedi'r Ddeddf Uno gydag Iwerddon. Bathwyd y term presennol yn 1922.
Dan Ddeddf 1911, lleihawyd grym Tŷ'r Arglwyddi i wrthod penderfyniadau Tŷ'r Cyffredin. Mae'r Llywodraeth yn swyddogol yn ddarostyngedig i Dŷ'r Arglwyddi - o ran cyfrifoldeb.
Erys y Prif Weinidog yn ei swydd tra bod ganddo/i gefnogaeth mwyafrif aelodau Tŷ'r Cyffredin. Rhoddir sêl bendith ar y Prif Weinidogaeth gan Frenhines y DU; mae'r person hwn fel arfer yn arweinydd y blaid fwyaf, ond nid o angenrheidrwydd. Gelwir arweinydd yr ail blaid fwyaf yn 'Arweinydd Gwrthblaid Ei Mawrhydi'. Ers 1963, drwy gonfensiwn, mae'r Prif Weinidog yn aelod o Dŷ'r Cyffredin yn hytrach na Thŷ'r Arglwyddi.
Daw'r enw 'Cyffredin' (neu 'commons') o'r gair Saesneg communes, sef gwahanol 'gymunedau' oddi fewn i'r Tŷ.[2]
Gweler hefyd Golygu
Cyfeiriadau Golygu
- ↑ Current State of the Parties – UK Parliament. Adalwyd 12 Mawrth 2015.
- ↑ Pollard, A.F. (1920). The Evolution of Parliament. Longmans. tt. 107–08.