Teatro di San Carlo

(Ailgyfeiriad o Teatro San Carlo)

Tŷ opera yn Napoli, yr Eidal yw'r Teatro di San Carlo. Weithiau fe'i gelwir yn Teatro San Carlo neu'n syml y San Carlo. Ystyr ei enw yw Theatr Sant Siarl. Pan gafodd ei adeiladu gyntaf hwn oedd y tŷ opera mwyaf yn y byd. Heddiw, mae'n dal i fod yn un o'r tai opera mwyaf yn yr Eidal. Dyma hefyd y lleoliad hynaf sy'n weithredol yn barhaus ar gyfer opera yn y byd, ar ôl agor ym 1737, ddegawdau cyn naill ai La Scala ym Milan neu La Fenice yn Fenis.[1] Perfformiwyd llawer o operâu gyntaf yn y Teatro di San Carlo. Perfformiwyd dau ar bymtheg o operâu Donizetti ac wyth o operâu Rossini yno gyntaf.[2]

Teatro di San Carlo
Mathtŷ opera, theatr Eidalaidd, sefydliad diwylliannol Edit this on Wikidata
Sefydlwyd
  • 4 Tachwedd 1737 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirNapoli Edit this on Wikidata
GwladBaner Yr Eidal Yr Eidal
Cyfesurynnau40.837388°N 14.249687°E Edit this on Wikidata
Cod post80132 Edit this on Wikidata
Map
Statws treftadaethased diwylliannol yr Eidal Edit this on Wikidata
Manylion

Roedd gan Frenin newydd Napoli, Siarl VII, ddiddordeb mawr yn y celfyddydau. Roedd am i'r ddinas gael tŷ opera newydd a hardd. Roedd yr hen un, y Teatro San Bartolomeo, wedi dadfeilio. Talodd y Brenin Siarl am adeiladu'r theatr newydd. Fe'i hadeiladwyd ar dir wrth ymyl ei balas a'i ddylunio gan Giovanni Antonio Medrano (1703 - 1760). Dim ond saith mis a gymerodd i'r theatr newydd ei hadeiladu. Fe agorodd ar 4 Mawrth 1737. Yr opera gyntaf a berfformiwyd yno oedd Achille in Sciro (Achilles yn Skyros). Ysgrifennodd y bardd enwog o'r Eidal, Metastasio, y geiriau a'r stori. Ysgrifennodd Domenico Sarro y gerddoriaeth. Bu hefyd yn arwain y gerddorfa.

Llosgodd yr adeilad i lawr ar 12 Chwefror 1816.[3] Chwe diwrnod ar ôl y tân, gofynnodd y Brenin Ferdinand IV (mab y Brenin Siarl) i'r pensaer Antonio Niccolini ailadeiladu'r theatr. Defnyddiodd Niccolini ddyluniadau Medrano ond gwnaeth y llwyfan yn fwy. Roedd y tu mewn i'r Teatro di San Carlo newydd hyd yn oed yn harddach na'r un cyntaf. Agorodd y theatr newydd ar 12 Ionawr 1817, gydag opera gan Simon Mayr, Il sogno di Partenope (Breuddwyd Partenope). Ers hynny, dim ond newidiadau bach a wnaed i'r adeilad. Cafodd ei ddifrodi gan fomiau yn ystod yr Ail Ryfel Byd, ond buan iawn y gwnaeth milwyr America a Phrydain ei atgyweirio.

Heddiw

golygu

Fel y mwyafrif o dai opera Eidalaidd, mae'r Teatro di San Carlo wedi'i adeiladu mewn siâp pedol. Mae ganddo seddi i lawr y grisiau o'r enw stondinau. Mae chwe lefel arall o seddi o'r enw seddi bocs lle gall grwpiau o bobl eistedd gyda'i gilydd. Mae'r seddi bocs yn mynd yr holl ffordd i ben y tŷ opera. Ar y cyfan, mae 1386 sedd yn y Teatro di San Carlo heddiw. Mae gan du mewn y theatr addurniadau hyfryd mewn coch ac aur. Mae paentiad mawr gan Giuseppe Cammarano yn gorchuddio'r nenfwd. Mae'r llun yn dangos y duw Groegaidd Apollo a'r dduwies Minerva. Mae lluniau o feirdd enwog o'u cwmpas.

Oherwydd ei siâp, mae gan y San Carlo ansawdd sain dda iawn. Gall pobl glywed y cantorion a'r gerddorfa hyd yn oed yn y seddi mwyaf pell i ffwrdd. Perfformir operâu, baletau a chyngherddau yno. Gall pobl hefyd rentu'r theatr ar gyfer partïon neu gynnal eu sioeau eu hunain. Yn 2010, gwnaed llawer o waith ar y tŷ opera. Bellach mae ganddo fwy o ystafelloedd ar gyfer ymarferion, peiriannau modern ar gyfer y llwyfan, a thymheru. Mae gan y Teatro di San Carlo ei gerddorfa ei hun.

Cyfeiriadau

golygu