Tiriogaethau Palesteinaidd
Enw ar un o sawl ardal o Balesteina a gafodd eu meddiannu gan Yr Aifft a'r Iorddonen yn 1947 ac yna gan Israel yn y Rhyfel Chwe Diwrnod yn 1967 yw Tiriogaethau Palesteinaidd.
Math | tiriogaeth, tiriogaeth ddadleuol, endid tiriogaethol gwleidyddol |
---|---|
Poblogaeth | 4,550,000 |
Iaith/Ieithoedd swyddogol | Arabeg |
Daearyddiaeth | |
Rhan o'r canlynol | Israeli-occupied territories |
Lleoliad | De Lefant |
Gwlad | Gwladwriaeth Palesteina, Israel |
Arwynebedd | 8,220 km² |
Yn ffinio gyda | Israel, Gwlad Iorddonen |
Cyfesurynnau | 31.8833°N 35.2°E |
Arian | dinar (Iorddonen), Sicl newydd Israel, punt yr Aifft |
Mynegai Datblygiad Dynol | 0.645 |
Erbyn heddiw defnyddir y term i gyfeirio yn benodol at yr ardaloedd o fewn Palesteina sydd o dan lywodraeth y Palesteiniaid yn bennaf (42% o'r Lan Orllewinol a holl Lain Gaza sy'n cael ei reoli gan Hamas).
Nid yw'n cynnwys Ucheldiroedd Golan (y 'Golan Heights' yn Saesneg) a gipiwyd o ddwylo Syria yn 1967 na Phenrhyn Sinai a gipwyd o ddwylo'r Aifft yn yr un adeg ond a roddwyd yn ôl i'r Aifft gan Israel yn 1979 yn dilyn cytundeb heddwch.
Defnyddir y term hwn fel arfer i gyfeirio at y rhanau hynny o Balesteina mae cryn ffraeo yn eu cylch, neu 'The Israeli-occupied territories'. Y term a ddefnyddir gan y Cenhedloedd Unedig (CU) yw "Tiroedd Palesteina sydd wedi eu Meddiannu" neu " Tiroedd Palesteina dan Feddiant Israel", ers y 1970au (Penderfyniadau 242 a 338 y CU).
Ar wahân i'r CU mae unrhyw drafodaethau ynghylch y tiroedd hyn yn cael eu cynnal rhwng Israel a Mudiad Rhyddid Palesteina. Ers y frwydr dros Llain Gaza yn 2007, mae'r Tiriogaethau wedi cael eu rhannu i ddau endid ar wahân: Hamas sy'n rheoli Llain Gaza a Byddin Rhyddid Palesteina o dan yr enw Awdurdod Cenedlaethol Palesteina yn rheoli'r Llain Orllewinol o dan eu harweinydd Mahmoud Abbas. Mae'r Palesteiniaid, felly, ers hyn, wedi eu hollti'n ddau.