Trikonasana (Triongl estynedig)

asana mewn ioga

Asana, neu osgo'r corff, o fewn ioga yw Trikonasana neu Utthita Trikonasana (Sansgrit: उत्थित त्रिकोणासन; IAST: utthita trikoṇāsana), neu'r Triongl estynedig. Gelwir y math yma o asana yn asana sefyll a chaiff ei ymarfer mewn ioga modern fel ymarfer corff.[1]Ceir nifer o amrywiadau gan gynnwys Baddha Trikonasana (y triongl clwm) a Parivrtta Trikonasana (y triongl cylchdro).

Trikonasana
Enghraifft o'r canlynolasana tro Edit this on Wikidata
Mathasanas sefyll Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Geirdarddiad golygu

Daw'r enw o'r geiriau Sansgrit utthita (उत्थित), "estynedig", trikoṇa (त्रिकोण) "triongl",[2] ac āsana (आसन) "osgo" neu "siap y corff.[3]

Disgrifir yr ystum am y tro cyntaf yn yr 20g, gan ymddangos yn nysgeidiaeth Tirumalai Krishnamacharya, yn ei lyfr 1934 Yoga Makaranda, ac yng ngwaith ei fyfyrwyr.[4]

Gwahaniaethau mewn arddull golygu

 
Asana melin wynt, yn agos at y pumed fersiwn dilyniant Ioga Satyananda o Trikonasana

Mae gan wahanol ysgolion ioga safbwyntiau amrywiol am beth yw Trikonasana. Dangosodd erthygl yn 2001 ar yr asana yn yr Yoga Journal gyda chyfarwyddiadau a roddwyd gan athrawon o bum traddodiad ioga modern (Ioga Iyengar, Ioga ashtanga vinyasa, Ioga Kripalu, Ioga Sivananda a Ioga Bikram) safleoedd corff gwahanol.[5] Nid yw'r erthygl hon yn gwahaniaethu rhwng Trikonasana (y Triongl) ac Utthita Trikonasana (Triongl estynedig).

Amrywiadau golygu

 
Parivritta Trikonasana

Mae gan Trikonasana un amrywiad cyffredin, Parivritta Trikonasana (Triongl cylchdro). Lle yn Utthita Trikonasana (gyda'r droed chwith ymlaen) mae'r llaw chwith yn ymestyn i lawr tuag at y droed chwith, yn yr ystum cylchdro, y llaw dde sy'n cyrraedd y droed chwith, ac mae'r corff yn cael ei gylchdroi'n gryf i wneud hyn yn bosibl.[2]"Parivritta Trikonasana - AshtangaYoga.info". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-09-25. Cyrchwyd 11 April 2011."Parivritta Trikonasana - AshtangaYoga.info" Archifwyd 2012-09-25 yn y Peiriant Wayback.. Retrieved 11 April 2011.</ref>

Mae amrywiadau eraill yn cynnwys y Baddha Trikonasana datblygedig (Triongl clwm). Mae'r coesau a'r corff wedi'u trefnu yn debyg i Utthita Trikonasana, ond (gyda'r droed chwith ymlaen) mae'r fraich chwith yn ymestyn o flaen y glun chwith i ddal y fraich dde sy'n ymestyn y tu ôl i'r cefn. Gellir troi'r droed dde tuag allan yn fwy nag arfer er mwyn hwyluso'r cylchdro ychwanegol i fyny'r torso.[6]

Amrywiad pellach yw Baddha Parivritta Trikonasana (Triongl cylchdro clwm). Mae hwn yn debyg i Parivritta Trikonasana ond gyda'r dwylo wedi'u clymu, yn yr un modd ag y mae Baddha Trikonasana ar gyfer Trikonasana heb ei gylchdroi (Utthita).[7]

Nid yw Supta Parivritta Trikonasana yn ddim ond Parivritta Trikonasana ar y llawr, gyda'r traed yn gwthio'r wal.[8]

Mewn diwylliant golygu

 
Stamp post Indiaidd deg-rwpi wedi'i farcio "Utthita trikonasana"; 1991

Addaswyd y llun o'r asana a berfformiwyd gan yr athrawes ioga Mira Mehta yn y canllaw Yoga the Iyengar Way (1990) ar gyfer stamp post Indiaidd deg rwpi ym 1991. Disgrifiwyd y ddelwedd fel "yr osgo perffaith".[9][10]

Gweler hefyd golygu

Llyfryddiaeth golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Iyengar 1979.
  2. 2.0 2.1 "Parivritta Trikonasana - AshtangaYoga.info". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-09-25. Cyrchwyd 11 April 2011.
  3. Sinha, S. C. (1 Mehefin 1996). Dictionary of Philosophy. Anmol Publications. t. 18. ISBN 978-81-7041-293-9.
  4. Mallinson 2017, t. 90.
  5. "Trikonasana". Yoga Journal: 78–87. 2001. https://books.google.com/books?id=Q-oDAAAAMBAJ.
  6. Baddha Trikonasana. Yoga Journal. December 2007. p. 112. https://books.google.com/books?id=zekDAAAAMBAJ&pg=PA112.
  7. "Baddha Parivritta Trikonasana / Flickr - Photo Sharing!". Cyrchwyd 13 April 2011.
  8. Carey, Leeann (2015). Restorative Yoga Therapy: The Yapana Way to Self-Care and Well-Being. New World Library. tt. 63–65. ISBN 978-1-60868-359-8.
  9. "India on Yogasana 1991". iStampGallery. Cyrchwyd 20 Mawrth 2019.
  10. "Yoga stamps issued by postal department forgotten". The Times of India. 18 Mehefin 2015. Cyrchwyd 20 Mawrth 2019. The set of four multi-coloured stamps in the denominations of Rs 2, 5, 6.5 and 10 were issued on December 30, 1991, depicting yoga postures - Bhujangasana, Dhanurasana, Ushtrasana and Utthita Trikonasana - respectively.