Twrnamaint gron

System i gynnal cystadleuaeth chwaraeon

Mae'r system Twrnamaint Gron neu gornest gron[1], twrnamaint pawb yn erbyn pawb neu'r system gynghrair yn system o gystadlu, fel arfer chwaraeon, lle mae'r holl gyfranogwyr yn wynebu ei gilydd ar nifer cyson o achlysuron (fel arfer un neu ddau) gêm.[2][3]

Twrnamaint gron
Enghraifft o'r canlynoltournament system Edit this on Wikidata
Mathtwrnamaint Edit this on Wikidata
Y gwrthwynebtwrnamaint ddileu Edit this on Wikidata
Enghraifft o dwrnamaint robin goch gyda deg tîm yn cymryd rhan

Enwau amgen

golygu
 
Mae Uwch Gynghrair Lloegr, y "Premier League" yn enghraifft enwog o dwrnamaint gron lle bydd pob tîm yn chwarae ei gilydd ddwy waith, cartref ac oddi cartref

Fe'i gelwir hefyd gan yr enwau Saesneg round-robin neu all-play-all. Rhag ofn i'r cyfranogwyr wynebu ei gilydd ddwywaith, mae'n dwrnamaint rownd ddwbl. Mae'r term "rownd-robin" yn deillio o'r term Ffrangeg ruban, sy'n golygu "rhuban". Dros gyfnod hir o amser, cafodd y term ei lygru a'i idiomu i robin.[4][5]

Defnydd

golygu

Defnyddir y system hon mewn cynghreiriau pêl-droed cenedlaethol ac yn ystod camau rhagarweiniol cystadlaethau rhyngwladol megis Cwpan Pêl-droed y Byd. Mae hefyd yn gyffredin mewn gwyddbwyll lle cafodd ei ddefnyddio gyntaf[6] yn ystod twrnameintiau a chwaraewyd yn Llundain yn 1851 a 1862. Yn ddiweddar, mae wedi cael ei ddefnyddio eto ym Mhencampwriaethau Gwyddbwyll y Byd 2005 a 2007.

Mae'r safle terfynol fel arfer yn seiliedig ar nifer yr enillion a'r gemau tynnu, er bod systemau eraill yn bosibl.

Mewn rhai cwpanau rhyngwladol pwysig - megis Cwpan Pêl-droed y Byd a Chynghrair Pencampwyr UEFA - defnyddir system dau gam. Yn y cam gyntaf, rhennir y timau yn grwpiau o ychydig o aelodau, pedwar fel arfer, sy'n wynebu ei gilydd mewn system o bawb yn erbyn pawb. Mae'r timau gorau ym mhob grŵp yn symud ymlaen i'r ail gam, sydd fel arfer yn ddileu uniongyrchol.

Labelau

golygu

Rownd Sengl

golygu

Mewn un rownd, mae pob tîm yn chwarae pob gwrthwynebydd yn union unwaith. Ni fydd unrhyw gemau dychwelyd yn cael eu chwarae.

Yn seiliedig ar ffurfio rownd syml gyda choes dychwelyd, mae chwaraeon amrywiol hefyd yn cyfeirio at ddull cystadleuaeth sy'n cynnwys coes dychwelyd fel rownd sengl.

Mae nifer y cyfranogwyr mewn un rownd yn aml yn od fel bod gan bob cyfranogwr hawliau cartref yr un nifer o weithiau. Yng ngham grŵp un rownd Cwpan UEFA tan 2009, roedd gan bob grŵp bum cyfranogwr felly. Os yw nifer y cyfranogwyr yn gyfartal, bydd hanner yn chwarae gartref yn amlach, tra bydd yr hanner arall yn chwarae i ffwrdd fwy nag unwaith. Eithriadau i hyn yw digwyddiadau fel Pencampwriaeth Pêl-droed Ewrop , lle mai dim ond un gwesteiwr sydd fel arfer ac mae nifer y cyfranogwyr yn y grŵp felly yn amherthnasol i gyfraith cartref.

Rownd dwbl

golygu

Mae rownd dyblau yn cynnwys dwy rownd sengl. Fel nad oes rhaid i un oedi ym mhob rownd, mae nifer y cyfranogwyr mewn twrnamaint rownd dwbl fel arfer yn gyfartal. Dyma'r drefn welir mewn cynghreiriau pêl-droed neu rygbi megis Uwch Gynghrair Pêl-droed Cymru.

Mewn rhai chwaraeon (e.e. hoci iâ), mae’r term yn cyfeirio at ddwy rownd sengl gyda gêm dychwelyd. Yna, mewn rownd dyblau, mae pob tîm yn chwarae pob gwrthwynebydd bedair gwaith , mewn dwy gêm gartref a dwy gêm oddi cartref. O hyn, gellir cyfrifo nifer y gemau fesul tîm mewn rownd dyblau trwy luosi nifer y gwrthwynebwyr â 4.

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Round Robin". Geiriadur yr Academi. 2022.
  2. Webster's Third New International Dictionary of the English Language, Unabridged (1971, G. & C. Merriam Co), p.1980.
  3. Nodyn:Ref-book
  4. Strehlov, Richard A; Wright, Sue Ellen, gol. (1993). Standardizing Terminology for Better Communication: Practice, Applied Theory, and Results. 1166. ASTM. tt. 336–337. ISBN 0-8031-1493-1.
  5. Brewer's Dictionary of Phrase & Fable. New York: Harper & Brother Publishers. tt. 786.
  6. The Oxford Companion to Chess, 1984, p. 10

Dolenni allanol

golygu
  Eginyn erthygl sydd uchod am chwaraeon. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.