Mae Wartski yn gwmni teuluol ym Mhrydain sy'n gwerthu hynafolion ac yn arbenigo mewn gweithiau celf Rwsiaidd, yn enwedig y rhai gan Carl Fabergé, gemwaith cain ac arian. Sefydlwyd y busnes ym Mangor yn 1865[1], ond mae'r busnes wedi'i leoli yn 60 St James's Street, Llundain bellach.

Wartski
Enghraifft o'r canlynolbusnes Edit this on Wikidata
Dechrau/Sefydlu1865 Edit this on Wikidata
LleoliadSt James's Street Edit this on Wikidata
Ffurf gyfreithiolcwmni cyfyngedig Edit this on Wikidata
PencadlysLlundain Edit this on Wikidata
Gwladwriaethy Deyrnas Unedig Edit this on Wikidata
Gwefanhttp://www.wartski.com Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
 
Siop gyntaf Morris Wartski ar y Stryd Fawr, Bangor
 
Caeau Wartski ym Mangor
 
Safle siop Wartski ym Mangor, siop Debenhams erbyn 2006

Sefydlwyd y cwmni ym Mangor yn 1865 gan Morris Wartski, mewnfudwr Iddewig[2][3] o dref Turek[4] yng nghanolbarth Gwlad Pwyl. Sefydlodd Wartski fusnes gemwaith ar Stryd Fawr Bangor i ddechrau ac yna siop ddillad. Aeth ei fab, Isidore, ymlaen i ddatblygu'r busnes dillad a chreu siop fawr, ffasiynol. Datblygodd hefyd y Castle Inn ar y Stryd Fawr ym Mangor, i fod yn Westy'r Castell. Roedd yn faer poblogaidd ar y ddinas ac yn noddwr chwaraeon ac elusennau lleol. Cymynroddwyd Wartski Fields i ddinas a phobl Bangor gan ei weddw, Winifred Marie, er cof am Isidore Wartski.

Aeth un arall o feibion Morris ymlaen i ddatblygu rhan gemwaith y busnes. Aeth dau fab Morris Wartski, Harry a Charles, i mewn i’r busnes ond pan anafwyd Charles mewn damwain seiclo, symudwyd y busnes yn 1907 i Landudno er mwyn ei iechyd. Ardalydd Môn oedd y cwsmer gorau a chyflogwyd David Lloyd George fel cyfreithiwr y cwmni. Wedi i Charles farw yn 1914, roedd Harry yn rhedeg y busnes gyda'i dad Morris a'i ddau frawd-yng-nghyfraith SM Benjamin ac Emanuel Snowman .

Wedi marwolaeth Morris Wartski a Benjamin, ymunodd ei fab, Charles Wartski, a nai iddo, Cecil Manson, â Harry yn y busnes yn Llandudno. Agorwyd ail sefydliad gemwaith a hen bethau ar Stryd Mostyn, Llandudno. Roedd Harry Wartski mor hoff o Landudno fel pan agorodd y cwmni gangen yn New Bond Street Llundain ym 1911, rhoddwyd yr enw "Wartski of Llandudno" arno.

 
Wartski ar 14 Grafton Street, Llundain (2011)

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Trai Iddewiaeth - 24/09/2023 - BBC Sounds". www.bbc.co.uk. Cyrchwyd 2023-09-29.
  2. "Royal jeweller Wartski celebrates 150 years with sponsorship and book". Campden FB. 2015-11-24. Cyrchwyd 2019-11-23.
  3. "Loading..." Jewishlivesproject.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2019-03-29. Cyrchwyd 2019-11-23.
  4. Munn, Geoffrey. "Wartski: The First One Hundred and Fifty Years" (PDF). www.ingentaconnect.com. Cyrchwyd 2020-02-24.