Centaurea scabiosa
Delwedd o'r rhywogaeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Ddim wedi'i restru: Angiosbermau
Ddim wedi'i restru: Ewdicotau
Ddim wedi'i restru: Asteridau
Urdd: Asterales
Teulu: Asteraceae
Genws: Centaurea
Rhywogaeth: C. scabiosa
Enw deuenwol
Centaurea scabiosa
L.

Planhigyn blodeuol o deulu llygad y dydd a blodyn haul ydy Y bengaled fawr sy'n enw benywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Asteraceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Centaurea scabiosa a'r enw Saesneg yw Greater knapweed. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Pengaled Mawr, Cramennog Fwyaf, Cramennog yr ŷd, Gramedog Fwyaf, Llys y Tarw, Llysiau'rTarw, Pengaled Coch, Pengaled Fawr a'r Bengaled Fwyaf. Mae'n frodorol o ewrop ac mae ganddo flodau porffor, mawr.

Daw'r gair "Asteraceae", sef yr enw ar y teulu hwn, o'r gair 'Aster', y genws mwyaf lluosog o'r teulu - ac sy'n tarddu o'r gair Groeg ἀστήρ, sef 'seren'.

Caiff gwenyn eu denu ato ac felly hefyd gloynnod byw ee y Gweirlöyn cleisiog.

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
 
Comin Wikimedia
Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i: