Abaty Clairvaux oedd yr abaty a sefydlwyd ym 1115 gan Sant Bernard o Clairvaux, sefydlwr Urdd y Sistersiaid. Yn ei ddydd roedd Clairvaux yn un o'r abatai pwysicaf yng Ngorllewin Ewrop. Fe'i lleolwyd mewn dyffryn coediog (daw'r enw Ffrangeg o'r Lladin clara vallis, "dyffryn hardd") ger Bar sur Aube, yn Val d'Aube yng ngogledd-ddwyrain Ffrainc.

Abaty Clairvaux
MathCistercian monastery, abaty, Main Abby, cymuned crefyddol Edit this on Wikidata
Sefydlwyd
  • 1115 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirVille-sous-la-Ferté Edit this on Wikidata
GwladBaner Ffrainc Ffrainc
Cyfesurynnau48.1472°N 4.7889°E Edit this on Wikidata
Map
Arddull pensaernïolpensaernïaeth Sistersaidd Edit this on Wikidata
Statws treftadaethmonument historique classé, heneb hanesyddol cofrestredig, heneb hanesyddol cofrestredig, monument historique classé Edit this on Wikidata
Manylion
EsgobaethRoman Catholic Diocese of Langres Edit this on Wikidata

Cafodd yr hen abaty ei ddifetha'n llwyr ym 1791 yn ystod y Chwyldro Ffrengig a dymchwelwyd yr adfeilion ddechrau'r bedwaredd ganrif ar bymtheg. Y cwbl sy'n aros heddiw yw ambell darn o fur o'r sefydliad cyntaf (Clairvaux 1: y Monasterium Vetus, 1115-1135), adfeilion clwysty o gyfnod Clairvaux 2 (1135-1708) a muriau'r clwysty clasurol diweddarach (Clairvaux 3: 1708-1792).

Cynllun o'r abaty

Roedd Clairvaux yn fam-abaty i sawl tŷ Sistersaidd yng Nghymru: