Roedd Bibracte yn oppidum neu ddinas gaerog yng Ngâl, prifddinas yr Aedui ac un o fryngaerau pwysicaf Gâl. Mae cloddio archaeolegol ar y safle wedi datgelu olion diwylliant La Tène. Mae'r oppidum yn gorwedd ar bedwar bryn, gan gynnwys Mont Beuvray (2500 troedfedd), gyda arwynebedd tir o tua 130 hectar. Mae tair arysgrif ddefodol a ddarganfuwyd ar y safle yn dangos iddo gael ei enwi ar ôl duwies Geltaidd o'r un enw.

Bibracte
Delwedd:Monumental Basin in Bibracte.jpg, Bibracte Porte Rebout.jpg
MathOppidum, safle archaeolegol, amgueddfa Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirSaint-Léger-sous-Beuvray, Glux-en-Glenne, Larochemillay Edit this on Wikidata
GwladBaner Ffrainc Ffrainc
Cyfesurynnau46.9231°N 4.0375°E, 46.9244°N 4.035°E Edit this on Wikidata
Map
Statws treftadaethmonument historique classé, Grand site de France Edit this on Wikidata
Manylion
Cynllun oppidum Bibracte
Muriau Bibracte

Yn 58 CC gorchfygodd Iŵl Cesar yr Helvetii ym Mrwydr Bibracte, 16 milltir i'r de o'r oppidum. Yn Bibracte y cyfarfu'r llwythau Galaidd i gyhoeddi Vercingetorix yn arweinydd y gwrthryfel yn erbyn y Rhufeiniaid, ac yn Bibracte y gorffennodd Cesar ei lyfr De bello Gallico ar ôl gorchfygu'r gwrthryfel. Ychydig ddegawdau wedyn, yn amser yr ymerawdwr Augustus, symudwyd poblogaeth Bibracte i ddinas Rufeinig newydd Augustodunum (Autun heddiw), 25 km i ffwrdd.

Bu'r cloddio cyntaf ar y safle gan farsiandïwr gwin o'r enw Gabriel Bulliot rhwng 1867 a 1895, a pharhawyd y gwaith gan ei nai Joseph Déchelette o 1897 hyd 1907. Mae'r safle, (Mont Beuvray), yn awr yn barc archaeolegol. Fe'i lleolir yn département Saône-et-Loire, 12 milltir i'r gorllewin o Autun.

Llyfryddiaeth

golygu
  • D. Bertin a J.-P. Guillaumont, Une ville gauloise sur le Mont Buevray (Paris, 1987)