Awdur a seicolegydd o'r Almaen oedd Charlotte Wolff (30 Medi 1897 - 12 Medi 1986) sydd hefyd yn cael ei hystyried yn nodigedig am ei gwaith fel meddyg ac awdur ffeithiol. Roedd ei gwaith ar rhywoleg, lesbiaeth a deurywioldeb yn ddylanwadol iawn ar weithiau cynnar yn y meysydd hyn.

Charlotte Wolff
Ganwyd30 Medi 1897 Edit this on Wikidata
Prabuty Edit this on Wikidata
Bu farw12 Medi 1986 Edit this on Wikidata
Llundain Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Lloegr Lloegr
Alma mater
Galwedigaethmeddyg, awdur ffeithiol, ysgrifennwr, seicolegydd, seicotherapydd, awdur Edit this on Wikidata

Fe'i ganed yn Prabuty a bu farw yn Llundain. Wedi gadael yr ysgol mynychodd Brifysgol Humboldt, Berlin. Nid oedd yn Seionydd nac yn Iddew sy'n credu nac yn ymarfer ei chred, ond gwrthwynebodd drosi i Gristnogaeth yn bennaf oherwydd dylanwad un o'i chyfeillion yn y Crynwyr, a nododd ei bod yn "Iddew rhyngwladol â phasbort Prydeinig".[1][2][3][4]

Ganed Charlotte Wolff yn Prabuty ('Riesenburg' mewn Almaeneg), Gorllewin Prwsia ond Gwlad Pwyl erbyn hyn, i deulu Iddewig dosbarth canol rhyddfrydol. Cafodd ei haddysgu yn Danzig (Gdansk erbyn hyn) ac yn y Viktoria Schule, Realgymnasium (ysgol uwchradd academaidd i ferched) yn Dresden.

Coleg golygu

Yn 1920 aeth i Brifysgol Freiburg i astudio llenyddiaeth ac athroniaeth; ar y pryd roedd yn ysgrifennu barddoniaeth, a chyhoeddodd rai ohonynt. Newidiodd ei ffocws academaidd i feddygaeth ac ar ôl astudio ymhellach yn Königsberg (Kaliningrad, Rwsia) a Tübingen, cwblhaodd radd fel meddyg yn Berlin yn 1926.[5] Gan aros yn Berlin, fe wnaeth ei interniaeth yn trin puteiniaid yn Ysbyty Rudolf Virchow, yna yn ogystal ag ymarfer preifatfel meddyg a seicotherapydd preifat, bu'n gweithio mewn clinigau mewn ardaloedd dosbarth gweithiol ac yn gwneud gwaith gwirfoddol mewn cynllunio teulu.[5][6] Daeth yn ddirprwy gyfarwyddwr ar y gwasanaeth beichiogrwydd ac yn 1932, yn gyfarwyddwr yr Athrofa Therapi Electroffisegol yng nghlinig Neukölln.[5]

Yr Ail Ryfel Byd golygu

Fel Iddew, ni allai weithio wedi i'r Natsïaid ddod i rym ac ymfudodd i Ffrainc, lle bu'n byw gyda ffrindiau ym Mharis a chymuned o arlunwyr yn Sanary-sur-Mer. Wedi'i gwahardd rhag ymarfer meddyginiaeth yno, gwnaeth ddadansoddiadau bywyd drwy archwilio'r llaw. Ym 1936 ymfudodd i Loegr, lle bu'n byw am weddill ei hoes, gan ddod yn breswylydd parhaol yn 1937 a chymryd dinasyddiaeth Brydeinig ym 1947. Cynhaliodd ymchwil seicolegol yng Nghlinig Cynghori Plant Iddewig (Jewish Child Guidance Clinic) a Choleg Prifysgol Llundain, gan ymarfer fel seicotherapydd, a dod yn Gymrawd o'r Gymdeithas Seicolegol Brydeinig ym 1941, ond nid fel meddyg hyd 1952.

Roedd Wolff yn lesbiad agored, mor gynnar â'r cyfnod pan oedd yn fyfyriwr; yn Berlin roedd ganddi bartner "Aryan" a'i gadawodd hi am ei bywyd, mewn ofn o'r Natsïaid. Yn y 1970au, cyfieithwyd nifer o'i llyfrau, a chynheuwyd diddordeb mawr ynddi i chwilio ymhellach i'w gwaith a gwahoddwyd hi i ddychwelyd i'r Almaen i siarad yn gyhoeddus.

Llyfryddiaeth ddethol golygu

  • Tr. O. M. Cook. Studies in Hand-Reading. Llundain: Chatto & Windus, 1936. OCLC 6539227
  • The Human Hand. Llundain: Methuen, 1942. 3rd ed. 1949. OCLC 717390963
  • A Psychology of Gesture. Llundain: Methuen, 1945. 2nd ed. 1948 repr. New York: Arno, 1972. ISBN 9780405031472
  • The Hand in Psychological Diagnosis. Llundain: Methuen, 1951. OCLC 14651959
  • Love Between Women. Llundain: Duckworth, 1971. OCLC 568668143
  • Tr. Christel Buschmann. Psychologie der lesbischen Liebe: eine empirische Studie der weiblichen Homosexualität. rororo 8040. Reinbek bei Hamburg: Rowohlt, 1977. ISBN 9783499680403 (Almaeneg) (Translation of Love between Women)
  • Bisexuality: A Study. Llundain: Quartet, 1977. Rev. ed. 1979, ISBN 9780704332539
  • Magnus Hirschfeld: A Portrait of a Pioneer in Sexology. Llundain/Efrog Newydd: Quartet, 1986. ISBN 9780704325692

Anrhydeddau golygu


Cyfeiriadau golygu

  1. Cyffredinol: http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb14560387j. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015.
  2. Rhyw: Deutsche Nationalbibliothek; Staatsbibliothek zu Berlin; Bayerische Staatsbibliothek; Llyfrgell Genedlaethol Awstria (yn de), Gemeinsame Normdatei, Wikidata Q36578, https://gnd.network/, adalwyd 9 Ebrill 2014 http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb14560387j. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015.
  3. Dyddiad geni: "Charlotte Wolff". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Charlotte Wolff". Cyrchwyd 9 Hydref 2017.
  4. Dyddiad marw: Deutsche Nationalbibliothek; Staatsbibliothek zu Berlin; Bayerische Staatsbibliothek; Llyfrgell Genedlaethol Awstria (yn de), Gemeinsame Normdatei, Wikidata Q36578, https://gnd.network/, adalwyd 9 Ebrill 2014 "Charlotte Wolff". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Charlotte Wolff". Cyrchwyd 9 Hydref 2017.
  5. 5.0 5.1 5.2 "Wolff, Charlotte", Jewish Women: A Comprehensive Historical Encyclopedia, Jewish Women Archive, adalwyd 18 Chwefror 2014.
  6. Eva Rieger and Christiane von Lengerke, Charlotte Wolff, Fembio (Almaeneg)