Cwpanllys cyffredin

rhywogaeth o fyd planhigion: un o lysiau’r afu
Llysiau'r afu palmwyddog

Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Rhaniad: Marchantiophyta
Dosbarth: Marchantiopsida
Urdd: Marchantiales
Teulu: Marchantiaceae
Genws: Marchantia
Rhywogaeth: M. polymorpha
Enw deuenwol
Marchantia polymorpha
L.

Un o lysiau'r afu mwyaf cyffredin yw llysiau'r afu palmwyddog (Marchantia polymorpha). Mae'n tyfu ar bridd a chreigiau mewn amrywiaeth o gynefinoedd llaith, gan gynnwys gerddi a thai gwydr. Mae'n rhywogaeth fawr sy'n cyrraedd 10 cm o hyd. Mae'n cynhyrchu strwythurau atgenhedlu o siâp palmwydden (planhigion benywaidd) neu barasol (planhigion gwrywaidd).

Ceir sawl isrywogaeth, gan gynnwys Cwpanllys cyffredin montivagans.
Is rywogaeth arall yw'r ruderalis

Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Nghymru.

Llysiau'r afu

golygu

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[1] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.

  Safonwyd yr enw Cwpanllys cyffredin gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.

Cyfeiriadau

golygu
  1. Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.

Dolenni allanol

golygu