Defnyddiwr:LucCymru85/Pwll Tywod
Nawddsant yr Hen Ogledd
golygu
Dyma tudalen y saintiau'r Hen Ogledd: y frenhiniaeth cyn Cumbria, Swydd Gaerhirfryn a Swydd Efrog yn Lloegr.
Sant Cynderyn
golyguSant Cynderyn neu Mungo (518-614) yn fab o Taneu y dywysoges o Gododdin. Bu farw Saint Cynderyn yn 612-614. Daeth Taneu yn feichiog ar ôl treisio gan Owain mab Urien. Yn Ystrad Clud, lledaenodd Sant Cynderyn gristnogaeth i yr Alban [1].
Ef yw nawdd sant Glasgow, a chysegrwyd yr "St Mungo Museum of Religious Life and Art" iddo.
Sant Padrig
golyguDaeth Sant Padrig (385- 461) o Prydain yn wreiddiol yn y bumed canrif. Pan oedd Padrig yn 16 oed, daliodd môr-ladron ef. Aeth y môr-ladron â Padrig i Irweddon. Ar ôl llawer o amserm, ordeiniwyd Padrig ym Mhrydain. Dychwelodd i Irweddon a cyflawnodd wyrthiau fel gwaredu neidr yn y ynys [2].
Sant Oswallt a Cwthbert
golyguMae'r saint yn wreiddiol 'Anglian', ond mae'r enwau mewn llyfrau o Cymraeg Hen (Cymbrieg yn wreiddiol). Efallai fod pobl o Hen Ogledd wedi addoli Oswallt[3] a Cwthbert[4]
Fe'u cofnodir mewn testunau Hen Gymraeg gyda 'gos-' o flaen eu henwau, fel Llyfr Gwyn Rhydderch a Llyfr Du Gaerfyrddin.
- ↑ Bromwich, Rachel (2006). Trioedd Ynys Prydein. University of Wales Press. t. 320.
- ↑ O'Raifeartaigh, Tarlach (2021). St Patrick (yn Saesneg/English). Encyclopedia Britannica.CS1 maint: unrecognized language (link)
- ↑ Saint Oswald. Encyclopedia Britannica. 2021.
- ↑ Saint Cuthbert. Encylopedia Britannica. 2021.