Edeulys llabedog

rhywogaeth o fyd planhigion: un o lysiau’r afu
Edeulys llabedog
Cephaloziella integerrima
Statws cadwraeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Rhaniad: Marchantiophyta
Dosbarth: Jungermanniopsida
Urdd: Jungermanniales
Teulu: Cephaloziellaceae
Genws: Cephaloziella
Rhywogaeth: C. integerrima
Enw deuenwol
Cephaloziella integerrima

Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Edeulys llabedog (enw gwyddonol: Cephaloziella integerrima; enw Saesneg: lobed threadwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Jungermanniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.

Nid yw'r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Nghymru, ond mae ar gael yng Nghernyw.

Disgrifiad

golygu

Hwn yw un o'r rhywogaethau lleiaf o fewn y genws Cephaloziella,. Mae'n eitha tebyg i'r Edeulys cyfan (C. calyculata), ac mae gan y ddau deilflaguryn (gemma) tebyg i'w gilydd, oddigerth i'r ffaith fod Edeulys cyfan ychydig yn fwy, a heb rannau coch / browngoch arnynt.

Cynefin

golygu

Mae pob un yn tyfu mewn hen safleoedd mwyngloddiau metelaidd, ar bridd braidd yn denau dros hen rwbel mwyngloddio sy'n aml wedi'i halogi gan gopr.

Llysiau'r afu

golygu

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[1] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.

  Safonwyd yr enw Edeulys llabedog gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.

Cyfeiriadau

golygu
  1. Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.