Eglwys Rydd Barhaus yr Alban
Enwad Bresbyteraidd Albanaidd yw Eglwys Rydd Barhaus yr Alban (Gaeleg: An Eaglais Shaor Leantainneach, Saesneg: Free Church of Scotland (Continuing)) a sefydlwyd ym mis Ionawr 2000. Mae'n honni bod yn wir barhad o Eglwys Rydd yr Alban, ac felly mae'n defnyddio'r gair parhaus yn ei henw.
Enghraifft o'r canlynol | enwad Cristnogol |
---|---|
Dechrau/Sefydlu | 2000 |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Sefydliad
golyguYn 1996, cafwyd yr Athro Donald Macleod, pennaeth Coleg yr Eglwys Rydd yng Nghaeredin, yn ddieuog o gyhuddiadau o ymosodiad rhyw pan ddyfarnodd siryf fod cynllwyn wedi bod yn ei erbyn.[1] Roedd cymdeithas o'r enw The Free Church Defence Association yn gweld bai "am beidio â dwyn yr Athro Macleod i brawf yn y Gymanfa Gyffredinol ac felly mae'r mwyafrif wedi cefnu ar yr egwyddor mai'r Gymanfa Gyffredinol gyfan a ddylai ymchwilio i honiadau o gamymddwyn, yn hytrach na Phwyllgor y Gymanfa Gyffredinol".[2] Diarddelwyd cadeirydd yr FCDA, y Parch. Morris Roberts, am anufudd-dod fis Mehefin 1999 am wrthod tynnu ei gyhuddiad yn ôl fod y Gymanfa Gyffredinol ym mis Mai y flwyddyn honno yn nodweddiadol am ei "drygioni a['i] rhagrith dybryd ac anwelladwy".[1]
Ym mis Awst 1999, cyfeiriodd cylchgrawn yr FCDA at "ddrygioni diarddel Mr Roberts".[1][3] Dywedwyd i'r FDCA am ymwahanu erbyn 30 Tachwedd 1999, ond ni wnaeth hyn.[4] Paratowyd cyhuddiadau yn erbyn 22 o weinidogion a wrthododd gydymffurfio, ac mewn gwrandawiad gan Gomisiwn y Gymanfa Gyffredinol ar 19-20 Ionawr 2000, cyhoeddwyd y cyhuddiadau hynny'n berthnasol.[5] Diarddelwyd y 22 weinidog ac ymatebon nhw drwy adael y comisiwn. Ar 20 Ionawr 2000, fe sefydlwyd Eglwys Rydd Barhaus yr Alban pan dderbyniwyd datganiad "Declaration of Reconstitution of the historic Free Church of Scotland".[6] Er bod y rhwyg oherwydd Donald Macleod ar yr wyneb, awgryma Johnston McKay mai ynglŷn â diwinyddiaeth yr oedd mewn gwirionedd, a bod yn yr FCDA yn cynnwys "pobl sydd yn glynu’n fwy cadarn wrth Gyffes Ffydd Westminster".[2]
Materion cyfreithiol
golyguAr ôl ymadael â'r Eglwys Rydd, aeth yr Eglwys Rydd Barhaus o flaen y Llys Sesiwn, Goruchaf Lys Sifil yr Alban, i geisio perchnogaeth cronfa ganolog ac adeiladau'r Eglwys. Pan anfonwyd yr apêl i Dŷ Allanol y Llys Sesiwn, gwrthododd yr Arglwyddes Paton eu hachos, ond ni chaniataodd absolvitor,[5] sef, ni rwystrwyd yr Eglwys Rydd Barhaus rhag dod â'r achos gerbron y Llys eto. Ym mis Mawrth 2007, aeth Eglwys Rydd yr Alban i gyfraith yn An t-Àth Leathann (Broadford) ar An t-Eilean Sgitheanach (Skye) er mwyn adennill mans yr eglwys. Collodd yr Eglwys Rydd Barhaus yr achos yn y gwrandawiad cyntaf ar ddyfarniad yr Arglwydd Uist,[7] a hefyd eu hapêl i Dŷ Mewnol y Llys Sesiwn.[8]
Mynegodd yr Eglwys Rydd Barhaus ei bwriad i apelio yn erbyn y penderfyniadau hyn, ond yn 2009, nododd Cynhadledd Ryngwladol yr Eglwysi Diwygiedig i Eglwys Rydd Barhaus yr Alban "dynnu ei hapêl yn ôl ar fater sifil a oedd i ddod".[9]
Cydnabyddiaeth
golyguAelod o International Conference of Reformed Churches[10] ac o Affinity yw'r enwad.[11]
Cynulledifaoedd
golyguMae gan Eglwys Rydd Barhaus 33 o gynulleidfaoedd yn yr Alban, un yng Nghanada a chwech [12] yn yr Unol Daleithiau. Yn ogystal â hyn mae dwy orsaf bregethu yn yr Unol Daleithiau ac athrofa a fferm arddangos yn Zambia.[12][13] 2,000 o aelodau sydd gan yr Eglwys [14] er bod y nifer sy'n mynychu'r eglwysi'n uwch. Mae'r eglwysi mwyaf yn Inbhir Nis, Caeredin a Steòrnabhagh (Stornoway), lle mae'r gynulleifa fwyaf.
Athrofa
golyguMae Eglwys Rydd Barhaus yr Alban yn cynnal athrofa ar gyrion Inbhir Nis (Inverness) ar gyfer hyfforddi ei gweinidogion.
Lluniau
golygu-
Eglwys Àrnasdal (Arnisdale)
-
Eglwys Snizort
-
Eglwys Gleann Eilg (Glenelg)
-
Eglwys Knightswood
Cyfeiriadau
golygu- ↑ 1.0 1.1 1.2 Templeton, Sarah-Kate (2 October 1999). "Free Church in crisis as two ministers face suspension". Sunday Herald. Cyrchwyd 24 Ionawr 2011.
- ↑ 2.0 2.1 Johnston, McKay (21 Ionawr 2000). "A church born out of division". BBC News. Cyrchwyd 24 Ionawr 2011.
- ↑ Notices Archifwyd 2012-10-17 yn y Peiriant Wayback, Free Church Foundations. Accessed 24 January 2011.
- ↑ McNeil, Robert (1 December 1999). "Rebels warn Free Church of their plan to break away". The Scotsman.
- ↑ 5.0 5.1 Opinion of Lady Paton Archifwyd 2011-05-15 yn y Peiriant Wayback. Adalwyd ar 16 Mehefin 2007
- ↑ Act XVIII, General Assembly Acts 2000-2008 Archifwyd 2011-07-25 yn y Peiriant Wayback.
- ↑ "2009 CSOH 113". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2011-06-13. Cyrchwyd 2012-05-30.
- ↑ "Opinion of Lord Osborne". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2011-09-28. Cyrchwyd 2012-05-30.
- ↑ "2009 Conference Minutes" (PDF). International Conference of Reformed Churches. Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 2011-05-27. Cyrchwyd 24 Ionawr 2011.
- ↑ "Press Release". International Conference of Reformed Churches. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2011-05-27. Cyrchwyd 24 January 2011.
- ↑ "Affinity Partners". Affinity. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2006-08-22. Cyrchwyd 24 January 2011.
- ↑ 12.0 12.1 "copi archif". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2008-11-20. Cyrchwyd 2012-05-30.
- ↑ "copi archif". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2009-04-03. Cyrchwyd 2012-05-30.
- ↑ http://www.reformiert-online.net/adressen/detail.php?lg=eng&id=96
Dolenni allanol
golygu- (Saesneg) Eglwys Rydd Barhaus yr Alban Archifwyd 2012-04-23 yn y Peiriant Wayback
- (Saesneg) Athrofa Eglwys Rydd Barhaus yr Alban Archifwyd 2019-07-19 yn y Peiriant Wayback
- (Saesneg) When Justice Failed in Church and State (An Explanation of the Division in the Free Church of Scotland)[dolen farw] o safbwynt yr Eglwys Rydd Barhaol