Eva Ibbotson

Awdures a aned yn Awstria ac a fu byw yn Loegr a Fienna oedd Eva Ibbotson (21 Ionawr 1925 - 20 Hydref 2010) sy'n cael ei hystyried yn nodigedig am ei gwaith fel nofelydd ac awdur plant.

Eva Ibbotson
Ganwyd	21 Ionawr 1925, 25 Ionawr 1925  Fienna
Bu farw	20 Hydref 2010  Newcastle upon Tyne
Man preswyl	Fienna
Dinasyddiaeth	Lloegr
Alma mater	Prifysgol Caergrawnt Prifysgol Durham Dartington Hall School Coleg Bedford
Galwedigaeth	llenor, nofelydd, awdur plant
Adnabyddus am	Which Witch?, Journey to the River Sea
Arddull	rhyddiaith
Tad	Berthold P. Wiesner
Mam	Anna Gmeyner
Gwobr/au	Gwobr Llyfrau Plant Nestlé, Gwobr Cymdeithas Nofelau Rhamantaidd

Ganed Eva Maria Charlotte Michelle Ibbotson' (née Wiesner)yn Fienna a bu farw yn Newcastle upon Tyne. Wedi gadael yr ysgol mynychodd Brifysgol Caergrawnt a Phrifysgol Durham.

Ymhlith y gwaith pwysig a nodedig yr ysgrifennodd y mae: Which Witch? a Journey to the River Sea a eniloodd iddi Wobr Smarties yn y categori i blant 9-11 oed, a derbyniodd 'gymeradwyaeth' Gwobr y Guardian. Cyrhaeddodd hefyd restrau byrion gwobrau'r Carnegie, Whitbread, a Blue Peter.

Magwraeth

Ganed Wiesner yn Fienna yn 1925 i rieni Iddewig nad oeddent yn ymarfer eu crefydd. Roedd ei thad, Bertold Paul Wiesner, yn feddyg a arloesodd gyda'r driniaeth anffrwythlondeb dynol. Daeth yn ffigwr adnabyddus, gan y credir, bellach, ei fod wedi defnyddio ei sberm ei hun i siglodadogi tua 600 o blant o gynorthwywyd gan ei glinig. Roedd ei mam, Anna Wilhelmine Gmeyner, yn nofelydd a dramodydd llwyddiannus, a oedd wedi gweithio gyda Bertolt Brecht a sgriptiau ffilm ysgrifenedig ar gyfer Georg Pabst.

Gwahanodd rhieni Wiesner yn 1928 pan oedd yn 3 oed. Soniodd am ei phlentyndod; yn ei geiriau hi, "roedd yn blentyndod cosmopolitaidd iawn, soffistigedig a digon diddorol, ond hefyd yn anhapus iawn, bob amser ar drenau ac yn dymuno cael cartref". Cyflogwyd ei thad fel darlithydd prifysgol yng Nghaeredin, a gadawodd ei mam Fienna ar gyfer Paris ym 1933 ar ôl i'w gwaith gael ei wahardd gan Hitler, gan roi diwedd sydyn ar yrfa ysgrifennu lwyddiannus. Ym 1934, symudodd ei mam i Lundain, gan setlo ym Mharc Belsize, ac anfonodd am ei merch. Dihangodd aelodau eraill o'r teulu o Fienna ac ymuno ag Anna ac Eva Maria yn Lloegr, gan osgoi'r gwaethaf o'r gyfundrefn Natsïaidd, ond roedd eisoes wedi effeithio'r y teulu. Roedd y profiad o ffoi o Fienna yn edefyn cryf trwy gydol bywyd a gwaith Ibbotson.

Yn ystod ei hastudiaethau ôl-raddedig ym Mhrifysgol Caergrawnt, cyfarfu â'i darpar ŵr, Alan Ibbotson, ecolegydd.

Llyfryddiaeth ddethol

Almaeneg

A chyfieithiadau i'r Saesneg:

• Der Weihnachtskarpfen (1967) (The Christmas Carp; orig. The great carp Ferdinand)
• Am Weihnachtsabend (1968) (On Christmas Eve; orig. A child this day is born)
• In den Sternen stand es geschrieben (1971) (In the stars it was written; orig. The stars that tried)

Plant

• The Great Ghost Rescue (1975)
• Which Witch? (1979)
• The Worm & the Toffee Nosed Princess (1983)
• The Haunting of Hiram C. Hopgood (1987); later, The Haunting of Hiram (1988) and The Haunting of Granite Falls (2004)
• Not Just a Witch (1989)
• The Secret of Platform 13 (1994)
• Dial-a-Ghost (1996)
• Monster Mission (1999); later, and in the US, Island of the Aunts
• Journey to the River Sea (2001)
• The Star of Kazan (2004)
• The Beasts of Clawstone Castle (2005)
• The Haunting of Hiram (2008)
• The Dragonfly Pool (2008)
• The Ogre of Oglefort (2010)
• One Dog and his Boy (2010)
• The Abominables (London: Marion Lloyd Books, 2012, ISBN 978-1-4071-3297-6), published posthumously
• The Island of Aunts (2001)

Oedolion

• A Countess Below Stairs (1981); later, The Secret Countess (2007)
• Magic Flutes (1982); later, The Reluctant Heiress (2009)
• A Glove Shop in Vienna and other Stories (1984), a collection
• A Company of Swans (1985)
• Madensky Square (1988)
• The Morning Gift (1993)
• A Song for Summer (1997)