Gwyntyll ddrewllyd
| Gwyntyll ddrewllyd Thelephora palmata
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Thelephorales |
| Teulu: | Thelephoraceae |
| Genws: | Thelephora[*] |
| Rhywogaeth: | Thelephora palmata |
| Enw deuenwol | |
| Thelephora palmata (Scop.) Fr. | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Thelephoraceae yw'r Gwyntyll ddrewllyd (Lladin: Thelephora palmata; Saesneg: Stinking Earthfan).[1] Y Gwyntylloedd yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Mae 'Gwyntyll' yma'n cyfeirio at siap y ffwng. Mae'r teulu Thelephoraceae yn gorwedd o fewn urdd y Thelephorales.
Ceir cryn dystiolaeth, dros y blynyddoedd, na ellir bwyta'r ffyngau hyn.
Mae'r rhywogaeth hon o ffwng i'w chael yn Ewrop, Awstralia, Asia, Gogledd America a De America.
Ffyngau
golyguCredir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Thelephoraceae
golyguMae gan Gwyntyll ddrewllyd ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Thelephora anastomosans | Thelephora anastomosans | |
| Thelephora angustata | Thelephora angustata | |
| Thelephora applanata | Thelephora applanata | |
| Thelephora araneosa | Thelephora araneosa | |
| Thelephora aspera | Thelephora aspera | |
| Thelephora atramentaria | Thelephora atramentaria | |
| Thelephora atrata | Thelephora atrata | |
| Thelephora atrocoerulea | Thelephora atrocoerulea | |
| Thelephora aurea | Thelephora aurea | |
| Thelephora auricula-cati | Thelephora auricula-cati |
Gweler hefyd
golyguCyfeiriadau
golygu- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Gwyntyll ddrewllyd gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.