Hiclys corniog

rhywogaeth o fyd planhigion: un o lysiau’r afu
Hiclys corniog
Lophozia longidens

Statws cadwraeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Rhaniad: Marchantiophyta
Dosbarth: Jungermanniopsida
Urdd: Jungermanniales
Teulu: Scapaniaceae
Genws: Lophozia
Rhywogaeth: L. longidens
Enw deuenwol
Lophozia longidens

Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Hiclys corniog (enw gwyddonol: Lophozia longidens; enw Saesneg: horned flapwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Jungermanniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.

Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod mewn un lle yng Nghymru: i'r de o Benrhyndeudraeth, un lle yn Lloegr, ond mae'n eitha cyffredin yn yr Alban; nid yw'n tyfu yn Iwerddon.

Mae siâp y ddeilen hon yn anarferol, gyda'i ddau bwynt hir, cul gyda pheli o gemmae coch, sy'n gwneud y planhigyn anghyffredin hwn yn hawdd i'w adnabod. Mae'n ffurfio matiau rhydd neu dywarchen o egin unionsyth, 0.5-1.8 mm o led.[1]

Llysiau'r afu golygu

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[2] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.

  Safonwyd yr enw Hiclys corniog gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.

Cyfeiriadau golygu

  1. rbg-web2.rbge.org.uk; adalwyd 23 Hydref 2019.
  2. Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.