Petal-lys
| Petal-lys Petalophyllum ralfsii | |
|---|---|
| Statws cadwraeth | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Plantae |
| Rhaniad: | Marchantiophyta |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Fossombroniales |
| Teulu: | Petalophyllaceae |
| Genws: | Petalophyllaceae |
| Rhywogaeth: | P. ralfsii |
| Enw deuenwol | |
| Petalophyllum ralfsii | |
Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Petal-lys (enw gwyddonol: Petalophyllum ralfsii; enw Saesneg: petalwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Fossombroniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.
Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod ar hyd arfordir Cymru, Cernyw, yrAlban ac Iwerddon, a rhai gwledydd eraill.
Mae'n ffurfio rosetau gwyrdd neu fatiau gyda thalli unigol hyd at 1.5 cm o hyd.
Fel arfer, mae'n tyfu ar dir calchog, gwlyb, llawn lleithder ar lwybrau twyni ac mewn tyweirch tywodlyd, sy'n agos i'r môr fel arfer. Mae'n byw lle ceir amodau llaith yn y gaeaf, ond gall ddiflannu o'r golwg yn ystod hafau sych, pan fydd yn haf-gysgu o dan y ddaear.
Llysiau'r afu
golygu- Prif: Llysiau'r afu
Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[1] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.
Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.
Safonwyd yr enw Petal-lys gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.
Cyfeiriadau
golygu- ↑ Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.