Pyllau Illtud
Mae Pyllau Illtud wedi'i ddynodi'n Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig yng Nghymru (SoDdGA neu SSSI) ers 1 Ionawr 1965 fel ymgais gadwraethol i amddiffyn a gwarchod y safle.[1] Mae ei arwynebedd yn 91.11 hectar. Cyfoeth Naturiol Cymru yw'r corff sy'n gyfrifol am y safle.
| Math | Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Powys |
| Gwlad |  Cymru |
| Arwynebedd | 91.11 ha |
| Cyfesurynnau | 51.91919°N 3.50719°W |
 | |
| Statws treftadaeth | Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig |
| Manylion | |
Illtud
golyguMae'r enw yn ei chysylltu â Sant Illtud (6g). Saif ger Eglwys Llanilltud a Mynydd Illtud. Ceir carnedd gron Bedd Gŵyl Illtud a safle archaeolegol Tŷ Illtud yn yr un ardal hefyd; roedd yn arfer cynnal gwylnos yno ar Noson Gŵyl Illtud (6 Tachwedd).[2]
Math o safle
golyguDynodwyd y safle’n un o statws arbennig ar sail daeareg yn ogystal â bod ynddo fywyd gwyllt o bwys ac o dan fygythiad. Er enghraifft efallai i’r statws gael ei ddynodi oherwydd fod ynddo strata’n cynnwys ffosiliau hynod o greaduriaid asgwrn cefn neu ffosiliau o bryfaid neu blanhigion yn ogystal â’r stratigraffeg ei hun (h.y. haenau o greigiau o bwys cenedlaethol).
Cyffredinol
golyguMae SoDdGA yn cynnwys amrywiaeth eang o gynefinoedd, gan gynnwys ffeniau bach, dolydd ar lannau afonydd, twyni tywod, coetiroedd ac ucheldiroedd. Mae'n ddarn o dir sydd wedi’i ddiogelu o dan Ddeddf Bywyd Gwyllt a Chefn Gwlad 1981 am ei fod yn cynnwys bywyd gwyllt neu nodweddion daearyddol neu dirffurfiau o bwysigrwydd arbennig.
Cyfeiriadau
golygu- ↑ Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru (bellach 'Cyfoeth Naturiol Cymru'); Archifwyd 2014-01-01 yn y Peiriant Wayback adalwyd 25 Rhagfyr 2013
- ↑ T. D. Breverton, The Book of Welsh Saints (Caerdydd, 2000).