S. O. Davies

arweinydd y glowyr a gwleidydd Llafur

Gwleidydd Cymreig oedd Stephen Owen Davies, a adwaenid fel rheol fel S. O. Davies (c. 9 Tachwedd 188625 Chwefror 1972). Bu'n aelod seneddol o 1934 hyd ei farwolaeth.

S. O. Davies
Ganwyd9 Tachwedd 1886 Edit this on Wikidata
Abercwmboi Edit this on Wikidata
Bu farw25 Chwefror 1972 Edit this on Wikidata
Merthyr Tudful Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Cymru Cymru
Alma mater
Galwedigaethundebwr llafur, gwleidydd, mwynwr Edit this on Wikidata
Swyddcynghorydd, Aelod o 45ed Llywodraeth y DU, Aelod o 44ydd Llywodraeth y DU, Aelod o 43ydd Llywodraeth y DU, Aelod o 42fed Llywodraeth y DU, Aelod o 41fed Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 40fed Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 39fed Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 38ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 37ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 36fed Senedd y Deyrnas Unedig Edit this on Wikidata
Plaid Wleidyddoly Blaid Lafur Edit this on Wikidata

Ganed ef yn Abercwmboi, a dechreuodd weithio fel glowr yn 12 oed. Cyfunodd hyn a gweithio ar gyfer gradd. Bu'n fyfyriwr ym Mhrifysgol Cymru a Phrifysgol Llundain.

Daeth yn is-lywydd Ffederasiwn Glowyr Prydain Fawr yn 1933. Yn 1934, etholwyd ef yn Aelod Seneddol Llafur dros etholaeth Merthyr Tudful. Roedd yn aml yn anghytuno â pholisïau swyddogol ei blaid, ac yn dilyn trychineb Aberfan, beirniadodd yn hallt y dull y triniwyd y teuluoedd.

Wrth baratoi am etholiad Cyffredinol 1970, teimlai'r Blaid Lafur yn yr etholaeth fod angen ymgeisydd iau, a dewiswyd ymgeisydd arall yn ei le. Safodd S. O. Davies fel ymgeisydd annibynnol, ac enillodd y sedd.

Bu farw ym 1972 yn yr Ysbyty Merthyr. Wedi iddo farw, enillodd y Blaid Lafur y sedd yn ôl mewn is-etholiad, er i bleidlais Plaid Cymru gynyddu yn sylweddol.

Llyfryddiaeth golygu

  • Griffiths, Robert, S.O. Davies: A Socialist Faith (Llandysul: Gwasg Gomer, 1983)
Senedd y Deyrnas Unedig
Rhagflaenydd:
Richard Collingham Wallhead
Aelod Seneddol dros Ferthyr
19341950
Olynydd:
dilewyd yr etholaeth
Rhagflaenydd:
etholaeth newydd
Aelod Seneddol dros Ferthyr Tudful
19501972
Olynydd:
Ted Rowlands