Taleithiau ffederal yr Almaen

Mae'r Almaen yn weriniaeth ffederal sy'n cynnwys 16 o daleithiau ffederal a elwir yn Länder (unigol: Land). Gelwir y taleithiau hyn yn anffurfiol yn Bundesländ ("Gwlad ffederal") neu'n Bundesländer ("Gwledydd Ffederal"). Mae gan yr Almaen gyfansoddiad ffederal, gan iddi gael ei chreu o nifer o weriniaethau cynharach; mae sawl un o'r taleithiau hyn yn dal i gadw rhyw elfen o annibyniaeth a sofraniaeth. Gelwrir tair ohonynt (Berlin, Bremen a Hamburg) yn aml yn Stadtstaaten (“Dinas-Daleithiau") a'r 13 sy'n weddill yn Flächenländer ("Ardal-Dalaith").

Taleithiau ffederal yr Almaen

Enghraifft o'r canlynol	enw un tiriogaeth mewn gwlad unigol
Math	talaith, rhaniadau gweinyddol yr Almaen, NUTS Lefel 1 (UE), is-adran weinyddol gwlad lefel gyntaf
Gwlad	Yr Almaen
Gwladwriaeth	yr Almaen
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Crëwyd Gweriniaeth Ffederal yr Almaen (“Gorllewin yr Almaen”) ym 1949 trwy uno'r taleithiau gorllewinol (a oedd gynt dan weinyddiaeth America, Prydain a Ffrainc) a grëwyd yn dilyn yr Ail Ryfel Byd. I ddechrau, ym 1949, taleithiau'r Weriniaeth Ffederal oedd Baden (tan 1952), Bafaria (yn Almaeneg: Bayern), Bremen, Hamburg, Hesse (Hessen), Sacsoni Isaf (Niedersachsen), Gogledd Rhein-Westphalia (Nordrhein-Westfalen), Rhineland-Palatinate (Rheinland-Pfalz), Schleswig-Holstein, Württemberg-Baden (tan 1952) a Württemberg-Hohenzollern (tan 1952). Integreiddiwyd ac ystyriwyd Gorllewin Berlin yn wladwriaeth de facto, er nad oedd yn swyddogol yn rhan o'r Weriniaeth Ffederal.

• 	Talaith	Prifddinas
  1	Baden-Württemberg	Stuttgart
  2	Bafaria	München
  3	Berlin	–
  4	Brandenburg	Potsdam
  5	Bremen	Bremen
  6	Hamburg	–
  7	Hessen	Wiesbaden
  8	Mecklenburg-Vorpommern	Schwerin
  9	Niedersachsen	Hannover
  10	Nordrhein-Westfalen	Düsseldorf
  11	Rheinland-Pfalz	Mainz
  12	Saarland	Saarbrücken
  13	Sacsoni	Dresden
  14	Sachsen-Anhalt	Magdeburg
  15	Schleswig-Holstein	Kiel
  16	Thüringen	Erfurt

•