Diwcon
Diwcon Xolmis pyrope | |
---|---|
Statws cadwraeth | |
Dosbarthiad gwyddonol | |
Teyrnas: | Animalia |
Ffylwm: | Chordata |
Dosbarth: | |
Urdd: | Passeriformes |
Teulu: | Tyrannidae |
Genws: | Xolmis[*] |
Rhywogaeth: | Xolmis pyrope |
Enw deuenwol | |
Xolmis pyrope | |
Dosbarthiad y rhywogaeth |
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Diwcon (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: diwconiaid) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Xolmis pyrope; yr enw Saesneg arno yw Fire-eyed diucon. Mae'n perthyn i deulu'r Teyrn-wybedogion (Lladin: Tyrannidae) sydd yn urdd y Passeriformes.[1]. Mae'r diucon (Pyrope pyrope) yn un urdd fwyaf yr adar sef y Passeriformes neu'r ''passerinau'' o Dde America. Dyma'r unig rywogaeth a osodir yn y genws 'Pyrope'. Mae'n 19–21&cm o hyd. Mae'r rhannau uchaf yn llwyd plaen yn bennaf. Mae rhannau isaf y corff yn llwyd golau gyda gorchuddion tangynffon a gwddf gwyn. Mae'r llygaid yn goch crwn llachar, sydd yn rhoi iddo ei enw. Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn X. pyrope, sef enw'r rhywogaeth.[2] Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn Ne America.
Fe'i ceir yng nghanol a deheuol Chile, de-orllewin yr Ariannin, a Tierra del Fuego. Fe ddigwydd crwydriaid tua'r dwyrain o Tierra del Fuego yn Ynysoedd Falkland[3][4].
Tacsonomeg
golyguGosodwyd y rhywogaeth hon gynt yn y genws Xolmis ond fe'i symudwyd i'r genws Pyrope'’ wedi'i atgyfodi yn dilyn cyhoeddi dadansoddiad genetig yn 2020.[5][6][7]
Teulu
golyguMae'r diwcon yn perthyn i deulu'r Teyrn-wybedogion (Lladin: Tyrannidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
Rhestr Wicidata:
rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
---|---|---|
Gwybedog brown America | Cnipodectes subbrunneus | |
Llydanbig cribfelyn | Platyrinchus coronatus | |
Llydanbig gyddf-felyn | Platyrinchus flavigularis | |
Llydanbig sbectolog | Rhynchocyclus brevirostris | |
Piwi cefnwyn | Contopus cooperi | |
Piwi coed y Dwyrain | Contopus virens | |
Piwi llwydwyn | Contopus fumigatus | |
Siglen-deyrn mawr | Stigmatura budytoides | |
Teyrn cycyllog | Attila rufus | |
Teyrn gwinau mawr | Attila cinnamomeus | |
Teyrn morgrug Delalande | Corythopis delalandi | |
Teyrnaderyn mawr | Tyrannus cubensis | |
Teyrnaderyn penfawr | Tyrannus caudifasciatus | |
Teyrnaderyn y Gorllewin | Tyrannus verticalis |
Gweler hefyd
golyguCyfeiriadau
golygu- ↑ [https://web.archive.org/web/20040610130433/http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/ Archifwyd 2004-06-10 yn y Peiriant Wayback Gwefan Cymdeithas Edward Llwyd]; adalwyd 30 Medi 2016.
- ↑ Gwefan Avibase; adalwyd 3 Hydref 2016.
- ↑ Jaramillo, Alvaro; Burke, Peter & Beadle, David (2003) Field Guide to the Birds of Chile, Christopher Helm, London.
- ↑ Woods, Robin W. (1988) Guide to Birds of the Falkland Islands, Anthony Nelson, Oswestry.
- ↑ Chesser, R.T.; Harvey, M.H.; Brumfield, R.T.; Derryberry, E.P. (2020). "A revised classification of the Xolmiini (Aves: Tyrannidae: Fluvicolinae), including a new genus for Muscisaxicola fluviatilis". Proceedings of the Biological Society of Washington 133 (1): 35-48. doi:10.2988/20-00005.
- ↑ Areta, Nacho; Pearman, Mark (September 2020). "Proposal 885: Revise the generic classification of the Xolmiini". South American Classification Committee, American Ornithologists' Union. Cyrchwyd 26 July 2021.
- ↑ Gill, Frank; Donsker, David; Rasmussen, Pamela, gol. (July 2021). "Tyrant flycatchers". IOC World Bird List Version 11.2. International Ornithologists' Union. Cyrchwyd 26 July 2021.