Afon Braint

afon lanw fechan ym Môn Gogledd Cymru

Un o afonydd Ynys Môn yw Afon Braint. Mae'n anarferol gan fod ganddi ddwy aber.

Afon Braint
Mathafon Edit this on Wikidata
Enwyd ar ôlBrigantia Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau53.15°N 4.34°W Edit this on Wikidata
TarddiadPentraeth Edit this on Wikidata
AberAfon Menai Edit this on Wikidata
Map

Mae'r afon yn tarddu o Lyn Llwydiarth, ar lethrau Mynydd Llwydiarth rhwng Pentraeth a Llanddona, ac yn llifo i'r de-orllewin. Mae'r B5420 yn croesi'r afon mewn lle o'r enw Sarn Fraint, Penmynydd.

Wrth ymyl Llanfairpwllgwyngyll, mae'r afon yn gwahanu. Mae un rhan ohoni yn llifo i'r de-ddwyrain, gan gyrraedd Afon Menai o fewn milltir ym Mhwllfanogl. Mae'r rhan arall o'r afon yn parhau i lifo i'r de-orllewin am chwe milltir, gan gyrraedd Afon Menai mewn aber arall wrth ymyl Dwyran.

Aber Afon Braint, ger Dwyran

Mae'n bosibl bod yr enw Braint yn tarddu o ffurf ar enw'r dduwies Geltaidd Brigantia (a goffheir hefyd yn enw'r llwyth Celtaidd y Brigantes a drigai yng ngogledd y rhan o Brydain a elwir Lloegr heddiw).

Mae'n bosib cerdded drost yr afon ar hyd y cerrig camu.[1]

Cyfeiriadau golygu

  1. "Rhuddgaer Stepping Stones Anglesey: The Perfect Picnic Spot - Discover North Wales" (yn Saesneg). 2022-01-25. Cyrchwyd 2022-12-02.