Bracla

pentref ym Mwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr

Maestref yn nhref Pen-y-bont ar Ogwr a chymuned ym mwrdeistref sirol Pen-y-bont ar Ogwr yw Bracla[1] (weithiau Bragle;[2] Saesneg: Brackla).[3] Mae'n ystad breswyl enfawr ar lethr deheuol Bryn Bragle yn nwyrain y dref.

Bragle
Mathcymuned Edit this on Wikidata
Poblogaeth11,749, 11,377 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirPen-y-bont ar Ogwr Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Arwynebedd321.41 ha Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau51.513°N 3.551°W Edit this on Wikidata
Cod SYGW04000882 Edit this on Wikidata
Cod OSSS925805 Edit this on Wikidata
Cod postCF31 Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
AS/au CymruSarah Murphy (Llafur)
AS/au y DUChris Elmore (Llafur)
Map

Fe'i codwyd ar diroedd Tŷ Waunscil a Fferm Tremaen. Cododd y cyngor lleol yr ystad wreiddiol yn y gorllewin o amgylch chwarel Tremaen yn y 50au, ond codwyd y rhan fwyaf o'r ystad gan gwmnïau preifat o'r 70au ymlaen. O dan yr ystad mae nifer o dwnelau a ddefnyddiwyd yn yr Ail Ryfel Byd i storio arfau a gynhyrchwyd yn ffatri Tredŵr gerllaw. Defnyddiwyd rhai o'r twnelau wedyn gan GCHQ. Mae nifer o nentydd bychain yn codi o ffynhonnau yn y galchfaen sydd yn y bryn ac yn llifo i lawr i Afon Ewenni yn Nhredŵr. Yr un fwyaf yw Nant Sana.

Mae'r ystad yn dal i ehangu ar weddill tiroedd Fferm Tremaen (sy'n cynnwys y ffermdy ei hun!) ac ar draws dolau Nant Morfa tuag at bentref Coety i'r gogledd.

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Sarah Murphy (Llafur)[4] ac yn Senedd y DU gan Chris Elmore (Llafur).[5]

Ysgolion

golygu

Mae yna bedair ysgol ar yr ystad.

  • Ysgol Gynradd Gymraeg Bro Ogwr
  • Ysgol Archddeon John Lewis yr Eglwys yng Nghymru
  • Ysgol Gynradd Tremaen
  • Ysgol Gynradd Bragle

Cyfrifiad 2011

golygu

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[6][7][8][9]

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Bracla (pob oed) (11,749)
  
100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Bracla) (1,126)
  
10%
:Y ganran drwy Gymru
  
19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Bracla) (8938)
  
76.1%
:Y ganran drwy Gymru
  
73%
Y nifer mewn gwaith rhwng 16 a 74 oed(Bracla) (1,223)
  
25.5%
:Y ganran drwy Gymru
  
67.1%

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
  2. Enw safonol: gweler Gwyddoniadur Cymru a rhestr Cymdeithas Enwau lleoedd cymru
  3. British Place Names; adalwyd 25 Hydref 2021
  4. Gwefan Senedd Cymru
  5. Gwefan Senedd y DU
  6. "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
  7. Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
  8. Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
  9. Gwefan Llywodraeth Cymru; Ystadegau Economaidd Allweddol, Tachwedd 2010; Mae'r gyfradd gyflogaeth ymhlith pobl 16 – 64 oed yng Nghymru yn 67.1 y cant.; adalwyd 31 Mai 2013[dolen farw]

Dolen allanol

golygu