Cnwplys y mynydd

rhywogaeth o fyd planhigion: un o lysiau’r afu
Cnwplys y mynydd
Eremonotus myriocarpus
Statws cadwraeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Rhaniad: Marchantiophyta
Dosbarth: Jungermanniopsida
Urdd: Jungermanniales
Teulu: Jungermanniaceae
Genws: Eremonotus
Rhywogaeth: E. myriocarpus
Enw deuenwol
Eremonotus myriocarpus

Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Cnwplys y mynydd (enw gwyddonol: Eremonotus myriocarpus; enw Saesneg: clubwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Jungermanniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.

Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod mewn pump neu chwe safle yng Nghymru a thyf yn yr Alban, Cumbria a gorllewin Iwerddon.

Cynefin

golygu

Mae Cnwplys y mynydd (E. myriocarpus) yn brin yn yr ucheldiroedd, lle mae'n tyfu ar creigiau gwlyb neu laith, mewn agennau neu ar bridd llaith, graeanog. Fe'i ceir yn bennaf ar greigiau, ond weithiau mae'n disgyn i mewn i geunentydd neu i ambell hollt ar lethrau serth.

Llysiau'r afu

golygu

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[1] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.

  Safonwyd yr enw Cnwplys y mynydd gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.

Cyfeiriadau

golygu
  1. Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.