Codlys glas

rhywogaeth o fyd planhigion: un o lysiau’r afu
Codlys glas
Calypogeia azurea

,

Statws cadwraeth
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Plantae
Rhaniad: Marchantiophyta
Dosbarth: Jungermanniopsida
Urdd: Jungermanniales
Teulu: Calypogeiaceae
Genws: Calypogeia
Rhywogaeth: C. azurea
Enw deuenwol
Calypogeia azurea

Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Codlys glas (enw gwyddonol: Calypogeia azurea; enw Saesneg: blue pouchwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Jungermanniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.

Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Nghymru reit i fyny i Cumbria, gogledd-ddwyrain Lloegr, ac Iwerddon; ond y wlad lle mae fwyaf cyffredin yw'r Alban.

Mae'r coesynnau yn 1.5–3.5 mm o led, ac mae'r dail yn 2 mm o led ac o hyd.

Cynefin golygu

Mae'r Codlys glas (C. azurea) yn tyfu mewn cynefinoedd amrywiol, ond yn anaml iawn y gellir ei ganfod. Mae ganddo gwawr las ac fe'i ceir ar dir nad yw'n galchaidd. Mae'n tyfu mewn ardaloedd ucheldirol, fel y Codlys cyffredin (C. fissa) a'r Codlys mueller (C. muelleriana), gan gynnwys ymylon y ffyrdd ac ar lethrau creigiog, neu ar rostiroedd, rhostiroedd neu gors, neu lethrau o fawn a thywod.[1]

Llysiau'r afu golygu

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[2] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.

  Safonwyd yr enw Codlys glas gan un o brosiectau  . Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.

Cyfeiriadau golygu

  1. rbg-web2.rbge.org.uk; adalwyd 14 Mai 2019.
  2. Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.