Dawnswyr Môn

Dawnswyr Môn
Enghraifft o'r canlynol	grŵp dawnsio gwerin
	Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Mae Dawnswyr Môn yn gymdeithas cerddoriaeth a dawns Gymreig. Fe'i crëwyd yn 1980 yn Ynys Môn. Amcanion y gymdeithas yw dysgu, addysgu a lledaenu eu dawnsfeydd a'u traddodiadau ymhlith y Cymry eu hunain ac ymysg tramorwyr.

Cefndir

Daeth John Idris Jones i Fôn o Abertawe yn 1980, ac wedi mwynhau dawnsio tra yn y coleg. Dechreuodd Dawnswyr Môn. Roedd Huw Roberts, Tudur Huws Jones a Gerwyn James yn y band gwreiddiol. Ers i Alwyn Jones ymddeol o ddawnsio, dim ond John Idris Jones sydd ar ôl o'r rhai sefydlodd y tîm. Cynhelid llawer o dwmpathau yn y dyddiau cynnar. Roedd tripiau tramor cyntaf y tîm i'r Ŵyl Ban Geltaidd. Mae Dawnswyr Môn wedi cynrychioli Cymru mewn llawer o wledydd ers hynny. Mae llawer o'r aelodau'n gerddorion: ffidil, ffliwt, acordion ac offerynnau chwyth sy'n cyfeilio i'r dawnsfeydd. Mae'r cerddorion a'r grŵp dawns yn ymarfer gyda'i gilydd unwaith yr wythnos.

Dawnswyr cyfoes

Mae Dawnswyr Môn yn grŵp gweithredol iawn ac mae'n cymryd rhan yn barhaus mewn nifer o wyliau a gwyliau, ond nid yw hyn yn cymryd amser i ffwrdd i ymchwilio ac astudio llên gwerin Cymru. Dyna pam mae ei repertoire yn eang iawn ac mae'n amrywio o'r dawnsiau hyfryd gwyliau nodweddiadol i fynd i'r afael â dawnsfeydd clogiau nodweddiadol.

Mae eu gwisgoedd yn seiliedig ar engrafiadau o ddiwedd y 18g o wahanol rannau o Gymru.

Perfformio

Fel arfer, mae Dawnswyr Môn yn cystadlu yn yr Eisteddfod Genedlaethol, yr Ŵyl Gerdd Dant ac yn flynyddol yn Eisteddfod Môn. Yn flynyddol, mae'n yn gyfrifol am drefnu Gŵyl Mai, lle mae grwpiau dawns o bob cwr o'r wlad yn cymryd rhan yn dawnsio ar ddydd Sadwrn cyntaf Mai. Mae'r wyl wedi'i ledaenu ar draws sawl tref yn Ynys Môn megis Gwyl Mabsant a Bodedern.

Mae nifer o aelodau Dawnswyr Môn yn addysgu plant yr ynys sut i ddawnsio, lle mae cannoedd o blant yn dawnsio gyda'i gilydd mewn gwisgoedd traddodiadol.