Edeulys Turner

Edeulys Turner Cephaloziella turneri
Statws cadwraeth
Pryder lleiaf  (IUCN 3.1)
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Plantae
Rhaniad:	Marchantiophyta
Dosbarth:	Jungermanniopsida
Urdd:	Jungermanniales
Teulu:	Cephaloziellaceae
Genws:	Cephaloziella
Rhywogaeth:	C. turneri
Enw deuenwol
Cephaloziella turneri

Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Edeulys Turner (enw gwyddonol: Cephaloziella turneri; enw Saesneg: Turner's threadwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Jungermanniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.

Mae'r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Nghymru ond yn eithriadol brin: fe'i ceir ar arfordir deheuol Sir Benfro ac un lle yn sir Fynwy. mewn un neu ddau o lefydd mae'n tyfu yn Iwerddon ac yn yr Alban hefyd, ond fe'i ceir yng Nghernyw a Dyfnaint.

Disgrifiad

Dyma un o lysiau'r afu mwyaf prydferth Mae'r dail tua 0.25 mm gyda dau labed anghyfartal eu maint, gyda phob un yn ddaneddog; maent i'w gweld yn glir trwy chwyddwydr. Mae ei egin gwyrdd, main yn llai na 0.5 mm o led, ac mae'r planhigyn fel pe tai'n ymlusgo ymysg mwsoglau bach.

Yn aml, fe'i ceir ar bridd asidig serth, ymysg gwreiddiau coed, arfordirol.

Llysiau'r afu

Prif: Llysiau'r afu

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr. Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.