Eisteddfod Genedlaethol Cymru y Rhyl 1953

Cynhaliwyd Eisteddfod Genedlaethol Cymru 1953 yn y Rhyl, Sir y Fflint (Sir Ddinbych bellach).

Eisteddfod Genedlaethol Cymru y Rhyl 1953
Enghraifft o'r canlynolun o gyfres reolaidd o wyliau Edit this on Wikidata
Dyddiad1953 Edit this on Wikidata
CyfresEisteddfod Genedlaethol Cymru Edit this on Wikidata
LleoliadY Rhyl Edit this on Wikidata
Gwladwriaethy Deyrnas Unedig Edit this on Wikidata
Meini'r Orsedd, y Rhyl
Prif Gystadlaethau
Cystadleuaeth Teitl y Darn Ffugenw Enw
Y Gadair Y Ffordd - E. Llwyd Williams
Y Goron Y Llen - Dilys Cadwaladr
Y Fedal Ryddiaith Neb yn deilwng

Dilys Cadwaladr oedd y ferch gyntaf i gael ei choroni yn yr Eisteddfod Genedlaethol. Gan fod gwobrwyo merch yn brifardd yn ddigwyddiad prin yr adeg yma, galwyd tafarn ar Ffordd Rhuddlan o'r enw "The Crowned Bard" i gofio'r achlysur; mae dal yno heddiw. Nid oedd yna gytundeb ar goroni Dilys Cadwaladr. Roedd Saunders Lewis yn daer dros goroni gwaith Dyfnallt Morgan tra yr oedd J. M. Edwards a T. H. Parry-Williams yn unfryd yn erbyn. Yn ôl Saunders Lewis, mae'r gerdd yn disgrifio "terfyn gwareiddiad Cymraeg mewn cwm diwydiannol a'r llen haearn rhwng yr hen fywyd Cymreig a'r bwyd di-Gymraeg sy'n ei ddisodli."[1] Ceir pwyslais ar yr elfen lafar a cheir enghraifft hyfryd o dafodiaith Morgannwg. Ceir testun Y Llen yn unig gyfrol barddoniaeth Dyfnallt Morgan, Y Llen a Myfyrdodau Eraill.

Anerchodd Megan Lloyd George y dorf yno hefyd ac mae tâp o'i llais ar gael gan y BBC.

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Cyfansoddiadau 1953, tud. 73
  Eginyn erthygl sydd uchod am Gymru. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.