Plasdy ac ystad yng ngogledd Cymru yw Garthewin. Lleolir y plasdy ei hun ger Llanfair Talhaearn yn Sir Conwy. Roedd yn gartref i Wynniaid Melai a Garthewin. Mae ganddo le yn hanes y theatr yn Gymraeg oherwydd cysylltiad y theatr fach sydd yno â Saunders Lewis.

Garthewin
Mathplasty Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
LleoliadLlanfair Talhaearn Edit this on Wikidata
SirLlanfair Talhaearn Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Uwch y môr148.9 metr Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau53.2203°N 3.62631°W Edit this on Wikidata
Map
PerchnogaethRobert Wynne, Brownlow Wynne Cumming Edit this on Wikidata
Statws treftadaethadeilad rhestredig Gradd II* Edit this on Wikidata
Manylion

Theatr golygu

Cafodd y Chwaraedy (Saesneg: The Playhouse) ei greu trwy ailadeiladu hen ysgubor ger y plasdy (codwyd yn wreiddiol yn 1722). Syniad R.O.F. Wynne oedd hynny. Clough Williams-Ellis (pensaer Portmeirion) oedd y pensaer. Mae'r muriau o gerrig gyda tho llechi a gynhelir gan ddwy fwa sylweddol o waith bric. Ychwanegwyd y llwyfan yn 1937-38.[1] Roedd seddi i ryw gant o gynulleidfa yno. Morris Jones oedd y cyfarwyddwr o 1946 ymlaen.[2]

Perfformwyd sawl un o ddramâu cynnar Saunders Lewis yng Ngarthewin, yn cynnwys Blodeuwedd (cyhoeddwyd 1948). Ymddangosodd y ddwy act gyntaf o'r ddrama honno yn Y Llenor yn 1923 a 1925 ond ym 1947 y gorffennodd Saunders y gwaith pan ofynnodd Chwaraewyr Garthewin iddo am ddrama i'w hactio yn y Chwaraedy.[3]

Llyfryddiaeth golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Chwaraedy Garthewin, Y Theatre Trust.
  2. Frank Price Jones, Crwydro Gorllewin Dinbych (Cyfres Crwydro Cymru, 1969).
  3. Saunders Lewis, Blodeuwedd. Rhagymadrodd.

Dolenni allanol golygu