Gwilym Brewys

Arglwydd y Fenni, Brycheiniog, yn ne-ddwyrain Cymru oedd y Normaniad Gwilym Brewys neu William de Braose (1197 – 3 Mai 1230). Gelwyd ef gan y Cymry gyda'r enw Gwilym Ddu.

Gwilym Brewys
Ganwyd	2 Mai 1197
Bu farw	1230  o crogi  Penfro
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	Arglwyddi'r Mers
Tad	Reginald de Braose
Mam	Grecia de Briwere
Priod	Eva Marshal
Plant	Maud de Braose, Eleanor de Braose, Eva de Braose, Isabella de Braose, Joan de Braose

Arfbais Gwilym Brewys gan Mathew Paris: Party per pale indented gules ac azure. Y Llyfrgell Brydeinig, MS Royal 14 C VII f. 116.

Roedd yn fab i Reginald de Braose. Cafodd garwriaeth gudd â Siwan, gwraig Llywelyn ap Iorwerth a merch y brenin John o Loegr, a arweiniodd at ei grogi gan y tywysog, efallai yng Nghrogen, ger Y Bala, yn 1230.

Mae drama fydryddol Saunders Lewis, Siwan, yn seiliedig ar y digwyddiad.

Priodi a phlant

Corffddelw Eve de Braose; yn Eglwys y Santes Fair, y Fenni.

Priododd Gwilym Eva Marshal, Barwnes y Fenni a merch William Marshal, Iarll 1af Penfro a chawsant bedwar o blant:

1. Isabella de Braose (ganwyd tua 1222), gwraig y Tywysog Dafydd ap Llywelyn
2. Maud de Braose (ganwyd tua 1224 – 1301), gwraig Roger Mortimer, Barwn 1af Wigmore
3. Eleanor de Braose (ganwyd tua 1226 – 1251), gwraig Humphrey de Bohun a mam Humphrey de Bohun, 3ydd Iarll Henffordd.
4. Eve de Braose (ganwyd tua 1227 – Gorffennaf 1255), gwraig William de Cantelou.

Gweler hefyd

• Siwan (drama) gan Saunders Lewis

Dolenni allanol

• Teulu Braose ar y Bywgraffiadur ar-lein

   Eginyn erthygl sydd uchod am hanes Cymru. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.