Helen Mary Jones
Gwleidydd Cymreig, aelod o Blaid Cymru ac aelod o Gynulliad Cenedlaethol Cymru yw Helen Mary Jones (ganwyd 29 Mehefin 1960). Etholwyd dros etholaeth Llanelli ar ddyfodiad y Cynulliad ym 1999. Collodd afael ar y sedd etholaethol o 21 pleidlais yn etholiad 2003, ond fe'i hetholwyd i gynrychioli rhanbarth Gorllewin a Chanolbarth Cymru dros Blaid Cymru. Ail-etholwyd Jones dros etholaeth Llanelli yn 2007, ond collodd y sedd unwaith eto yn 2011. Dychwelodd i'r Cynulliad yn 2018 yn dilyn ymddiswyddiad Simon Thomas.
| Helen Mary Jones | |
| |
| Deiliad | |
| Cymryd y swydd 2 Awst 2018 | |
| Rhagflaenydd | Simon Thomas |
|---|---|
| Cyfnod yn y swydd 1 Mai 2003 – 3 Mai 2007 | |
| Rhagflaenydd | Cynog Dafis |
| Olynydd | Nerys Evans |
Aelod Cynulliad dros Llanelli
| |
| Cyfnod yn y swydd 3 Mai 2007 – 6 Mai 2011 | |
| Rhagflaenydd | Catherine Thomas |
| Olynydd | Keith Davies |
| Cyfnod yn y swydd 6 Mai 1999 – 1 Mai 2003 | |
| Rhagflaenydd | Cynulliad Newydd |
| Olynydd | Catherine Thomas |
| Geni | 29 Mehefin 1960 Colchester,  Lloegr
|
| Plaid wleidyddol | Plaid Cymru |
| Alma mater | Prifysgol Aberystwyth |
| Galwedigaeth | Athrawes |
BywgraffiadGolygu
Fe'i ganwyd yn Colchester a derbyniodd ei haddysg yn Colchester County High School for Girls, yn Ysgol Uwchradd Llanfair Caereinion ym Mhowys ac ym Mhrifysgol Cymru Aberystwyth. Mae hi'n chwaer i'r awdur a digrifwr Myfanwy Alexander. [1] Cyn dod yn wleidydd, bu'n gweithio ym maes addysg arbennig gan ddal gwahanol swyddi mewn gwaith cymdeithasol a chymunedol a chyda phobl ifainc. Mae ei diddordebau gwleidyddol yn cynnwys materion amgylcheddol, cyfiawnder cymdeithasol, cyfleoedd cyfartal, hawliau plant a chyflogaeth. Fe fu hi'n aelod o'r grŵp ymgynghorol ar sefydlu'r Cynulliad Cenedlaethol.
Ymladdodd hi am sedd seneddol Islwyn yn etholiad cyffredinol 1992 yn erbyn Neil Kinnock, arweinydd y Blaid Lafur ar y pryd, ac am sedd Sir Drefaldwyn yn etholiad cyffredinol 1997. Yn 2000, daeth Helen yn ail i Ieuan Wyn Jones yn etholiad arweinyddiaeth Plaid Cymru.[2]
Mae Jones wedi dal nifer o swyddi gwleidyddol ar lefel cangen, etholaeth ac yn genedlaethol o fewn Plaid Cymru, a bu yn fyfarwyddwraig cyfleoedd cyfartal y blaid. Cyn cael ei hethol i'r cynulliad roedd hi'n Uwch Reolwraig Datblygiad gyda'r Comisiwn Cyfleoedd Cyfartal yng Nghymru. Yn y Cynulliad bu'n gysgod weinidog dros addysg, ac yn gysgod weinidog iechyd ac roedd yn aelod o Bwyllgor yr Amgylchedd, Cynllunio a Thrafnidiaeth, y Pwyllgor Cyfleoedd Cyfartal, Pwyllgor Partneriaeth y Sector Wirfoddol a Phwyllgor Ardal De Orllewin Cymru. Roedd hi'n Gadeirydd Plaid Cymru rhwng 2011 a 2013.[3]
Yn dilyn ymddiswyddiad Simon Thomas yng Nghorffennaf 2018 cynigiwyd y sedd i Helen Mary Jones, fel y nesaf ar y rhestr rhanbarthol, ac ar 2 Awst 2018 cadarnhawyd y byddai'n cymryd y sedd a dychwelyd i'r Cynulliad. Cyn hynny roedd hi'n Gyfarwyddwr Cynorthwyol yn Academi Morgan, Prifysgol Abertawe.[4]
CyfeiriadauGolygu
- ↑ WalesOnline (2011-09-10). "New Plaid chair Helen Mary Jones under fire from own sister". walesonline. Cyrchwyd 2019-11-25.
- ↑ Plaid Cymru picks Ieuan Wyn Jones by a landslide (en) , independent.co.uk, 4 Awst 2000. Cyrchwyd ar 2 Awst 2018.
- ↑ Rhoi'r gorau iddi , BBC Cymru Fyw, 27 Awst 2013. Cyrchwyd ar 2 Awst 2018.
- ↑ Helen Mary Jones i olynu Simon Thomas fel Aelod Cynulliad , Golwg360, 2 Awst 2018.
| Senedd Cymru | ||
|---|---|---|
| Rhagflaenydd: swydd newydd |
Aelod Cynulliad dros Lanelli 1999 – 2003 |
Olynydd: Catherine Thomas |
| Rhagflaenydd: Cynog Dafis |
Aelod Cynulliad dros Ganolbarth a Gorllewin Cymru 2003 – 2007 |
Olynydd: Nerys Evans |
| Rhagflaenydd: Catherine Thomas |
Aelod Cynulliad dros Lanelli 2007 – 2011 |
Olynydd: Keith Davies |
| Rhagflaenydd: Simon Thomas |
Aelod Cynulliad dros Ganolbarth a Gorllewin Cymru 2018 |
Olynydd: deiliaid |