Plwtoniwm
Elfen gemegol synthetig ac ymbelydrol ydy plwtoniwm sydd â'r symbol Pu a'r rhif atomig 94 yn y tabl cyfnodol. Ei liw ydy arian-gwyn, ond mae'n pylu yn yr aer gan ocsideiddio.
 Modrwy o blwtoniwm sydd a'i burdeb yn 99.96%, yn pwyso 5.3 kg, a'i ddiametr yn 11 cm. Mae hyn yn ddigon i wneud un bom. | |
| Enghraifft o'r canlynol | elfen gemegol, elfen ymbelydrol  |
|---|---|
| Fformiwla gemegol | Pu |
| Dyddiad darganfod | 1941 |
| Symbol | Pu |
| Rhif atomig | 94 |
| Electronegatifedd | 1.28 ±0.01 |
| Cyflwr ocsidiad | 1.28 ±0.01 |
| Rhan o | Elfen cyfnod 7, Actinid |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
| Plwtoniwm
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Symbol | Pu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rhif | 94 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dwysedd | 19.816 g/cm³ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mae ganddo 20 isotop ymbelydrol. Y mwyaf sefydlog o'r rhain ydy 244Pu gyda'i hanner-oes o 80 miliwn blwyddyn. Eisotop pwysicaf plwtoniwm ydy 239Pu, sydd a hanner-oes o 24,100 blwyddyn, gan ei fod yn cael ei ddefnyddio mewn arfau niwclear.
Cafodd ei ddarganfod a'i greu am y tro cyntaf yn Rhagfyr 1940 gan Glenn T. Seaborg a'i dîm o wyddonwyr ym Mhrifysgol Califfornia, Berkeley.
