Potasiwm

(Ailgyfeiriad o Potassium)

Elfen gemegol yw potasiwm gyda'r rhif atomig 19 a'r symbol K. Mae'n rhan o 'r metelau alcalïaidd yn y tabl cyfnodol. Metel feddal iawn yw potasiwm a gellir ei dorri gyda chyllell yn hawdd. Mae'r metel yn adweithiol iawn felly mae'r wyneb newydd yn sgleiniog, ond mae'n troi'n bŵl yn gyflym wrth i haen o botasiwm ocsid ffurfio dros ei wyneb yn ystod adwaith gydag ocsigen o'r aer. Er mwyn atal yr adwaith caiff potasiwm ei storio o dan olew paraffîn sy'n cadw'r aer i ffwrdd.

argonpotasiwmcalcium
Na

K

Rb
Ymddangosiad
arian golau


Perlau o botasiwm dan olew paraffin. Maint y berl fwyaf ydy 0.5 cm. Isod: Llinellau sbectral potasiwm.
Nodweddion cyffredinol
Enw, symbol, rhif potasiwm, K, 19
Ynganiad /p[invalid input: 'ɵ']ˈtæsiəm/ po-TAS-ee-əm
Teulu'r elfennau alkali metal
Grŵp, cyfnod, bloc 14, s
Rhif atomig 39.0983(1)
Patrwm yr Electronnau [Ar] 4s1
Electronnau / cragen 2, 8, 8, 1 (Image)
Nodweddion ffisegol
Stâd solid
Dwysedd (oddeutu tymheredd yr ystafell) 0.862 g·cm−3
Dwysedd hylif / Ymdoddbwynt 0.828 g·cm−3
Ymdoddbwynt 336.53 K, 63.38 °C, 146.08 °F
Berwbwynt 1032 K, 759 °C, 1398 °F
Pwynt triphlyg 336.35 K (63°C),  kPa
Enthalpi ymdoddiad

Gwres o ymdoddi

kJ·mol−1
Enthalpi anweddiad Cynhwysedd gwres 29.6 J·mol−1·K−1
Nodweddion Atomig
cyflwr ocsidiad 1
(strongly basic oxide)
Electronegativity 0.82 (Graddfa Pauling)
Ionization energies
(more)
1af: 418.8 kJ·mol−1
2: 3052 kJ·mol−1
3ydd: 4420 kJ·mol−1
Radiws atomig 227 pm
Radiws cofalent 203±12 pm
Radiws Van der Waals 275 pm
Amrywiol
Strwythyr y crisal body-centered cubic
Magnetic ordering paramagnetig
Gwrthedd trydanol (20 °C) 72 nΩ·m
Dargludiad Thermal 102.5 W·m−1·K−1
Ehangiad thermal (25 °C) 83.3 µm·m−1·K−1
Cyflymder sain (20 °C) 2000 m·s−1
Modwlws Young 3.53 GPa
Modwlws Shear 1.3 GPa
Modwlws Bulk 3.1 GPa
Graddfa caledwch Mohs 0.4
Brinell hardness 0.363 MPa
CAS registry number 7440-09-7
Most stable isotopes
Main article: Isotopes of potasiwm
iso NA half-life DM DE (MeV) DP
39K 93.26% 39K is stable with 20 neutrons

Nodyn:Elementbox isotopes decay3

41K 6.73% 41K is stable with 22 neutrons
· r
Eginyn erthygl sydd uchod am gemeg. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.